Rrugët e përvetësimit të myslimanëve që të punojnë për interesat Angleze
Anglia nuk i shfrytëzonte vetëm misionarët e vetë për realizimin e qëllimeve të tyre, por edhe nga mesi i njerëzve vendas të cilëve këta misionarë u kishin premtuar forcime materiale si dhe pozita të mira në shoqëri. Këta misionarë duke jetuar në mesin e myslimanëve, dhe duke u sjellë si mysliman, kanë arrit që të zbulojnë asi njerëz të cilët gradualisht i kanë futë në radhët e veta që të punojnë për interesa Angleze.
Ja se si e përshkruan Hempher taktikën e tij në kë shikim: "me bashkëpunëtorët e mi nuk bisedoja gjatë. Kisha frik se mos po i zbulojnë qëllimet e mija të vërteta, sepse unë veç kisha depërtuar në mesin e myslimanëve dhe dukesha sikurse ata".
Rekrutimi i personave të caktuar
Misionarët Anglez për këto dhe çështje të ngjashme ishin shumë të kujdesshëm dhe asnjëherë haptazi nuk i parashtronin propozimet e tyre. Ata kërkonin njerëz të cilët i pranonin teoritë e tyre, ndërsa teoritë tjera i hidhnin poshtë, njerëz të cilët i kundërshtonin idetë dhe mendimet e dijetarëve (ulemave) islam. Me këtë qëllim misionarët veçanërisht inkorporoheshin nëpër shkollat fetare, medrese, teqe, dhe atje kërkonin njerëz të përshtatshëm për këtë lloj të veprimtarisë. Me mysliman të thjeshtë të rrugës nuk merreshin sepse, ata nuk ju interesonin. Ata "depërtonin" nëpër vende ku mbaheshin tubimet dhe konferencat fetare, dhe ku zhvilloheshin debate për çështjet fetare dhe mu nga ato vende bënin zgjedhjen e personave të përshtatshëm për punët e tyre. Pas caktimit të personave të përshtatshëm, misionarët me çdo kusht iu afroheshin atyre njerëzve, lidhnin shoqëri me ta dhe i përvetësonin për qëllimet dhe interesat e veta.
Më poshtë do të paraqesim rrëfimet e Hempherit-spiunit Anglez, për një person të cilin kishte arit ta përvetësojë. Do ta paraqesim tekstualisht ashtu si vet Hempheri e ka shkruar me dorën e tij. Ai kështu shprehet: "Pasi që u njoftova me Muhamedin dhe krijova shoqëri të ngushtë me te, kuptova se ai ishte një tip ideal për të vepruar në realizimin e interesave Angleze nëpër shtetet myslimane. Muhamedi ishte mendjemadh, e donte shumë pozitën dhe respektin, kishte një qëndrim tejet armiqësor ndaj dijetarëve (ulemave) islam, ndërsa dashuria ndaj vet vetes ishte aq e madhe sa që i nënçmonte dhe i zhvlerësonte Hulefai rashidinët. Sipas tij dobësia jonë qëndron në atë se ne nuk po i dhamë përparësi burimeve tjera përveç atyre të Kuranit dhe hadithit".
Hempheri vazhdon duke theksuar kështu: "Shejh Muhamedi e nënçmonte Ebu Hanifen, duke mos ia pranuar madhështinë e tij dhe duke mos e pranuar si figurë të rëndësishme të fesë islame". Ai thoshte: "Unë shumë më mirë dhe shumë më tepër di se Ebu Hanifja". Ai gjithashtu shprehej edhe për koleksionet e haditheve të Buhariut për të cilat thoshte: "se gjysma e tyre janë të pa vlefshme dhe pa përmbajtje".
Spiuni dhe misionari Hempher do t'i shfrytëzonte këto dobësi të Muhamedit që tërësisht ta kthej në anën e tij duke e rreshtuar pranë veti. Muhamedi ishte nën ndikim total të tij. "Dhe me të vërtet unë duke e shfrytëzuar egon dhe mendjemadhësinë e Muhamedit fillova, gradualisht ta kthej në anën time dhe t'ia "mbjelli" (shiti) idetë e mija. Ashtu që arrita deri te një shkallë e madhe e afrisë me te i cili gjeti mbështetje të madhe te unë. Pastaj i drejtoheshim njëri tjetrit me 'ti' dhe ishim vazhdimishtë bashkë, dhe të pa ndashëm", shkruan Hempheri.
Muhamedi bëhet viktimë e Anglezëve, ndërkaq që për këtë as që ishte i vetëdijshëm
Muhamedi i gjorë as që kishte lidhje për këto lojëra të tmerrshme Angleze. Hempherin ai e pranoi si një mysliman të sinqertë, dhe si i tillë sillej ndaj tij. Atij as që i kishte shkuar mendja se Anglezët në Basra në këtë mënyrë do ta "gjatonin". Dhe në fund ra në kurthin e Hempherit.
Të shohim më tutje çka tregon Hempheri: "Nën rrezet e dritave të reja bashkë me Muhamedin vendosëm që të mëremi me tefsirin e Kuranit. Duke u merë me këtë çështje, ne plotësisht i lamë pas dore mendimet e sahabëve, dijetarëve të mëdhenj të pranuar dhe të njohur në komentimet e Kuranit, dhe ne të dy e bëmë komentimin e Kuranit. Un e lexoja Kuranin dhe jepja komentimet dhe shpjegimet e përmbajtjes".
Qëllimi im ishte ky: "që në çdo mënyrë dhe me çdo kusht të mundohem ta zë në "grackën" e Ministrisë Angleze për kolonizim".
Autor: Dr. Ihsan Sureyya Sirma
Përgaditi dhe përshtati: Shevki Sh. Voca
_________________________
Shkëputur nga Artikulli: "Sjellja e vendimit për shkatërimin e shtetit osman".
P.S.: Në këtë artikull përmendet "Muhamedi", këtu bëhet fjalë për Muhamed ibn Abdulvehabin formuesin e Vehabizmit (lëvizjes Vehabiste), (stafi).