JoMedhhebizmi - Shtojca

Shtojcë

Pasi që u bënë përgatitjet e duhura për botimin e dytë të këtij libri, më ra në duar një kopje e librit "Medhhebizmi i fanatizuar, ai është bid'at" që i mveshet z. Muhammed Id Abbasit, libër që ngërthen përgjigjen ndaj librit tonë.

Fillova ta lexoj dhe botuesit i dhashë shenjë që të mos fillojë me botim duke shpresuar se në këtë libër do të gjej ndonjë dobi të cilën ndoshta e kam harruar e me të të përmirësoj atë që e kam shkruar, ose të gjej në të ndonjë dilemë shkencore që i nënshtrohet hulumtimeve, atë që e kam shkruar në këtë libër ta shkruaj në formë tjetër që e largon këtë dilemë.

Mirëpo, gjatë leximit të këtij libri i cili përbëhej prej 350 faqeve, nuk gjeta diçka që ka nevojë të përsërisë gjurmimin rreth asaj që e kisha shkruar më parë dhe e pashë të arsyeshme se shkruarja e kësaj shtojce mjafton që të mos humbim kohë për diçka tjetër.

Të gjitha temat e këtij libri ishin të mbushura përplot me sharje dhe fyerje si dhe dhembje të çuditshme, të cilat dhembje nuk i kam gjetur në asnjë libër tjetër të cilitdo autor, sadoqë të jetë niveli i tij i ulur ose sadoqë të jetë i devijuar nga drejtimi!

Edhe pse e di se ky libër është në dëmin tim, megjithatë, sinqerisht kërkoj që lexuesi ta gjejë e mandej të bëjë durim që ta lexojë deri në fund, edhe pse me këtë jam duke e thirrur që të lexojë sharjet që më janë bërë me fjalët më të fëlliqura, sepse të lexuarit e këtyre bisedave me të tjerët më së miri sqaron identitetin e atyre njerëzve dhe realitetin e nivelit të tyre, gjë që më lehtëson mua punën për të mos e zgjatur shumë, duke ia tërhequr njerëzve vëmendjen që të ruhen prej tyre.

Nuk dua që të largoj nga vetja ime diçka nga sharjet dhe fyerjet e tyre, pasi që me to i kanë ngulfatur paraardhësit tanë më të zgjedhur dhe veprat e tyre më të mira. Sipas tyre, Gazaliu r.a. ishte i dalur prej fesë, Imam El-Baxhuri ishte mendjelehtë, ndërsa Ebu Hanifeja xhahil (injorant), i cili nuk dinte më shumë se disa hadithe që i kishte mësuar.

Sipas ofenduesit më të madh [1] të tyre, shejh Muhammed El-Hamid -rahimehullah-, "shkonte sipas rregullave të mexhusëve (zjarrputistëve) ... Atij do t'i ndodhë prej Allahut dënimi i merituar ... Ai nuk ka nxjerrë përpos një grusht të të rinjëve të verbër dhe mendjelehtë".

A nuk është normale që mua të më drejtohen shumëfish me sharjet e tyre, në diturinë, mendjen dhe moralin tim, pasi që nuk arrij që të jem as shërbëtor i më të voglit të tyre?!

-Pas kësaj- nuk jam habitur kur gjej se ky libër në fillim nuk fillon me besmele. Me këtë, libri ka qenë i lidhur mes veti, ku fillimi i tij ka treguar për natyrën, rëndësinë dhe se autorët sa e respektojnë sunnetin e Muhammedit a.s. dhe pasojnë hidajetin e tij!

Në faqet pasuese, në mënyrë të shkurtër do të bëj komentin tim ndaj këtij libri, duke anashkaluar të gjitha ato shprehje, të cilave asnjë njeri i ndershëm nuk u kushton vëmendje, duke përkujtuar me këtë rast një këshillë të cilën para disa ditëve ma ka dhënë një personalitet islam i njohur me famën e tij në botën islame, kur isha në një nga shtetet islame fqinje, duke më thënë: "Ruaju që ata njerëz të mos tërheqin në nivelin e tyre, sepse në zemrat e tyre ka urrejtje ndaj të gjithë muslimanëve, qofshin selefë apo halefë, urrejtje me të cilën cënojnë nderin e çdo personi që kundërshton ata"!

Sikur të filloja e t'i nxjerr gabimet e këtij libri duke i sqaruar të gjitha mashtrimet dhe falsifikimet që janë bërë aty, pa dyshim se do të bija në një nivel, me të cilin nuk dua ta nënçmoj veten dhe pa dyshim se do të hyja në humbje të kohës që nuk ka fund. Me këtë do t'i kaloj të gjitha kufijtë me të cilat shpresohet të arrihet pajtimi i Allahut, e në vend të saj do të merresha me gjëra të liga nga të cilat duhet të heqë dorë çdo person i ndershëm.

Sikur të mos kishte qenë e domosdoshme që popullatës së rëndomtë islame t'i tërhiqet vërejtja nga ata njerëz, që të jenë syçelë e të mos mashtrohen me ta, nuk do të isha lodhur për ta shkruar as një shkronjë si koment ndaj këtij libri.

Mirëpo, nuk gjej rrugëdalje pa e cekur atë që mjafton si njoftim për vlerën e tij në peshojën e emanetit shkencor dhe obligimit islam.

Komentin tim ndaj këtij libri do ta përmbledhë në këto pika:

1. - Në kopertinën e këtij libri është shkruar: "Me lapsin e Muhamed Id Abbasi". Ky libër nuk është shkruar me lapsin e tij e as nuk është vepër e tij, por në përpilimin e tij kanë marrë pjesë -siç jemi të bindur në të pa fare dyshimi-: shejh Naser El-Albani, Mahmud Mehdi El-Istanbuli dhe Hajredin Vanli. Ndërsa z. Muhamed Id Abbasi nuk ka marrë pjesë në përpilimin e tij përpos në disa pjesë të shkurtëra të këtij libri. Kjo është me vetë pranimin e z. Mahmud Mehdi El-Istanbuli, i cili i ka treguar kolegut tonë haxhi Adnan Tajbas në një takim të veçantë me të, ku e kishte parë se ishte tepër i lodhur në përgatitjen e këtij libri.

Zotërinjtë autorë e kanë për obligim që t'i përgjigjen pyetjes islame që vijon: Ç'është hukmi islam, nëse njeriu musliman fjalët e tij ia mbështet tjetrit? Si quhet ky njeri? Në këtë rast, gënjeshtra a mund të ngërthehet në ndonjë hile të pranuar sipas sheriatit?

Betohem se, sikur të dija se Shafiiu ka shkruar ndonjë fjalë e mandej ia ka mveshur dikujt tjetër ose fjalën e dikujt tjetër e ka marrë dhe e ka konsideruar si të veten, nuk do t'i besoja kurrë dhe nuk do ta kisha pranuar asnjë hukm që e nxjerr, hadith që e transmeton ose mes'ele në të cilën bën ixhtihad. E si do të jetë rasti kur këtë e bënë shejh Naseri dhe Mahmud Mehdiu?!

2. - Autorët më kanë akuzuar se unë kam mohuar ekzistimin e autorit të broshurës: "Muslimani, a është i obliguar që të imitojë një medhheb të caktuar", që është shejh El-Ma'sumij dhe se unë kinse kam thënë se njëri nga selefistët e ka shkruar dhe e ka fshehur emrin e tij.

Do të citoj fjalën time që e kam thënë në librin: Jomedhhebizmi ...: "Njëri prej tyre, që nuk kishte shënuar emrin e tij e as që kishte dhënë shenjë se kush është ai, shpërndau një broshurë me titull: Muslimani a është i obliguar që ta imitojë një medhheb të caktuar prej katër medhhebeve? Si autor i kësaj broshure, figuronte emri Muhamed Sultan El-Ma'sumi El-Haxhnedi El-Mekki, mësimdhënës në El-Mesxhidul-Haram".

Pra, shihet qartë se emri i atij që është fshehur është emri i personit që ka shpërndarë librin e jo emri i atij që e ka shkruar ate. Mirëpo, çka do të thotë që autorët të më akuzojnë me atë që nuk e kam thënë dhe ç'është motivi që ata të vendosin fjalën "e ka shkruar", të cilën nuk e kamë thënë, në vend të fjalës "e shpërndau" që ekziston në librin tim, kur dimë se mes tyre ekziston dallim i madh në kuptim?! Si quhet kjo punë dhe ç'është vendimi i saj?

3. - Nën titullin "Qëndrimi ynë ndaj medhhebeve dhe mendimi ynë në ixhtihad dhe imitim" (f.13), autorët kanë cekur kushtet e ixhtihadit të pranuar, duke u mbështetur në atë që e ka cekur Gazaliu në librin e tij "El-Mustesfa". Në fjalët e Gazaliut në lidhje me ixhtihadin, mes tjerash thuhet: "Kushti i dytë dhe që është kryesor në ixhtihad, është se muxhtehidi duhet t'i përfshijë njohuritë e sheriatit, të ketë aftësi në analizimin e argumenteve. Kjo arrihet kur personi di se si t'i përdorë argumentet dhe si t'i nxjerrë dispozitat prej tyre. Një gjë e tillë mund të arrihet kur njeriu ka njohuri rreth tetë shkencave: Kur'anit, sunnetit, ixhmait, logjikës dhe analogjisë, usuli fikhut, gjuhës dhe gramatikës, ajeteve nasih dhe mensuh si dhe mustalahul-hadithit". [2]

Pas kësaj, autori sjellë fjalët e Gazaliut si argument që vërteton atë që e ka thënë El-Ma'sumi (Haxhnediu) në broshurën e tij: "Arritja e kësaj mënyre është e lehtë saqë nuk ka nevojë njeriu të posedojë më shumë se Muvetta' të imam Malikut, Sahihet e Buhariut dhe të Muslimit, Sunenin e Ebu Davudit, Xhamiun e Tirmidhiut dhe Xhamiun e Nesaiut. Këto libra janë të njohura dhe se mund të gjenden në një kohë më të shkurtër. Andaj e ke obligim ta dish këtë. Por, nëse nuk e di, ndërsa e ka mësuar dikush prej vëllezërve të tu dhe ta ka sqaruar me gjuhën që ti e kupton, pas kësaj më për ty nuk mbetet arsyetim".

Njeriu, për të arritur gradën e ixhtihadit absolut sipas Gazaliut kushtëzohet që ai të përvetësojë mirë tetë shkenca, ndërsa El-Ma'sumi, nuk kushtëzon më shumë se një njeri prej tregut të grumbullojë librat e hadithit, dhe thotë se janë libra të njohura që mund t'i gjesh shumë lehtë. Mandej, shejh Naseri fjalët e El-Ma'sumiut i vërteton me atë që e ka cekur Gazaliu! Nuk është vetëm kjo, por, ai më pas thotë: Me këtë e kupton gabimin e dr. El-Butit kur tallet me fjalet e El-Ma'sumiut se ixhtihadi është i lehtë ... deri në fund.

Sa çudi është kur njeriu, për të vërtetuar diçka, argumenton me të kundërtën!

4. - Po ashtu, nën këtë titull, autori nuk pranon atë që i përshkruhet atij dhe kolegëve të tij, se ata ixhtihadin e konsiderojnë obligativ për çdo person. Po ashtu nuk pranojnë atë që u thuhet se ata e bëjnë haram imitimin për xhahilin (të paditurin), (f.15).

Them: Shejh Naseri dhe disa prej xhematit të tij e thonë këtë fjalë në disa raste dhe mexhlise, mirëpo, realitetin që e dinë për ta çdokush që është sprovuar me ta, është se ata nuk lënë asnjë njeri që mund të ndikojnë mbi të e të mos e nxjerrin prej zemrave të tyre besimin ndaj katër imamëve dhe se ia bëjnë me dije se ai është si ata, mund të kuptojë siç kuptojnë dhe mund të bëjë ixhtihad siç bëjnë ata. Mandej e obligojnë atë njeri që të mos pranojë asnjë vendim të sheriatit derisa të pyesë për argumentin nga Kur'ani dhe sunneti. Sa e sa herë kemi parë imituesit e tyre dhe injorantë prej njerëzve se si i kundërshtojnë imamët dhe dijetarët nëpër xhamia dhe në rrugë dhe diskutojnë për ixhtihadin e Shafiiut dhe të Ebu Hanifes, si dhe janë të vendosur se ata nuk pranojnë imitimin e atyre imamëve dhe se mbështetje e vetme e tyre është Kur'ani dhe sunneti. Sikur të kërkosh prej ndonjërit prej tyre që t'i lexojë tri ajete kur'anore, do të vëresh një grumbull të madh të gabimeve!

Ata për të cilët po flasim, nuk janë popull prej Marsi ose prej ndonjë bote tjetër, por ata -siç thamë në brendinë e këtij libri- janë një numër i madh njerëzish, ku nuk ka mëhallë, as qytet e as xhami që të mos janë sprovuar me ta, me injorancën e tyre dhe ixhtihadin e pakufishëm.

5. - Në (f.33), autori na e sheh për të madhe se ne kemi ndarë njerëzit vetëm në dy grupe: muxhtehid dhe mukalid (imitues), pa marrë në konsideratë grupin e tretë mes tyre e që është "el-muttebi'". Më parë kemi theksuar se fundi i muttebiut është në njërën prej të dyjave: ose teklid (imitim) nëse nuk arrinë gradën që të kuptojë argumentet, ose ixhtihad nëse e arrinë atë gradë.

Autori për qëndrimin tonë si të gabuar e argumenton me një tekst që e transmeton nga fjalët e Shatibiut në librin "El-I'tisam". Kërkoj prej teje lexues i nderuar që të mendosh mirë në falsifikimin dhe përgënjeshtrimin e citateve. Në anën tjetër, mendo mirë se si ata njerëz tentojnë t'ua mveshin imamëve fjalët të cilat nuk i kanë thënë e me këtë të kuptosh realitetin e tyre dhe atë që e fshehin në brendinë e tyre.

Autori gabimin tonë që muttebiun nuk e kemi konsideruar grup të tretë mesatar e argumenton me sa vijon:

Shatibiu ka thënë: "I obliguari me dispozitat e sheriatit patjetër të gjendet në njërën prej tri gjendjeve:

E para: Të jetë muxhtehid në dispozitat e sheriatit të Allahut, e në këtë rast ai duhet të veprojë sipas ixhtihadit të tij.

E dyta: Të jetë imitues që nuk posedon njohuri për nxjerrjen e dispozitave. Në këtë rast, për këtë është patjetër që të ketë prijës që e udhëheqë dhe dijetarë që e imiton.

E treta: Të jetë dijetar, por jo në gradën e muxhtehidëve. E kupton argumentin, pozitën e tij dhe ka aftësi për t'u përcaktuar për mendimin me të saktë ...", (f.35).

Autori këtu e përfundon citatin nga imam Shatibiu, e mbyllë kllapën pa e plotësuar fjalinë që e ka thënë imam Shatibiu për hukmin e këtij grupi të tretë. Kthehemi në tekstin origjinal, në librin "El-I'tisam" (v.3, f.253) të imam Shatibiut që të lexojmë fragmentet që nuk i ka theksuar autori i ndershëm. Në të vërejmë me sa vijon: "... për këtë person ose të merren parasysh përcaktimet e tij ose jo. Nëse merren parasysh, atëherë ai bëhet sikur muxhtehidi në atë çështje. Po nëse nuk merren, atëherë ai kthehet në gradën e njeriut të rëndomtë, që duhet të imitojë muxhtehidin".

Pra, si përfundon hukmi i "muttebiut" sipas Shatibiut, me fjalët e të cilit ka argumentuar autori? Hukmi i tij është: ose t'i bashkangjitet muxhtehidit nëse e arrinë gradën e tij, ose njeriut të rëndomtë nëse nuk e arrinë atë gradë. Pra, ndarja është në dy, siç kemi theksuar më parë.

Mirëpo, autori besnik e fshinë këtë pjesë që konsiderohet fryt i fjalës së Shatibiut. Ai e formulon në formën e kundërt të asaj që e dëshiron Shatibiu dhe e përdor si argument për ta vërtetuar supozimin e tij, ndërsa qëndrimin tim për ta konsideruar të gabueshëm. Bile, për t'u habitur se unë e kam parë këtë tekst por nuk e kam kuptuar dhe se "kam filluar t'i përziej gjërat prej paditurisë"!

Më lejo lexues i nderuar të pyes: Si lejohet për muslimanin që të ketë besë në fenë e atij që i falsifikon tekstet dhe i devijon fjalët prej vendeve të tyre, siç po e sheh me sytë tuaj, e më pas t'i zë besë atij në marrjen e dispozitave të sheriatit islam, bile t'i zë besë në nënçmimin e fjalëve të imamëve dhe ixhtihadeve të tyre? Si: si lejohet kjo për muslimanin, çfarëdo muslimani qoftë?

Unë kërkoj prej çdo personi që e posedon librin "El-I'tisam" të Shatibiut, të lexojë në (f.253, v.3, shtëpia botuese: El-Menar) të mendojë mirë dhe të mësohet prej tij. Të jetë syçelë dhe vigjilent në fenë e tij para dredhive të atyre njerëzve.

6. - Më parë, kam sqaruar atë që e pranon xhumhuri i muslimanëve, se imitimi nëse i plotëson kushtet lejohet në furu' (dispozitat sekondare), kam për qëllim dispozitat e sheriatit të cilat ngriten mbi argumente dhannije (jo të prera). Ndërsa nuk lejohet imitimi në çështjet e besimit dhe në dispozitat të cilat ngriten mbi argumente kat'ije (të prera). Poashtu kam sqaruar se pjesa dërmuese e dispozitave fer'ije (sekondare) ngriten mbi argumente dhannije (jo të prera), për këtë, ixhtihadi në to është çështje natyrore.

Mirëpo, shejh Naseri në librin të cilin e kanë përpiluar së bashku me Mahmud Mehdiun dhe Hejredin Vanliun, thotë se unë kam gabuar kur kam bërë ndarjen mes akides (besimit) dhe sheriatit (dispozitave) në çështjen e imitimit si dhe kam gabuar kur kam thënë se pjesa dërmuese e dispozitave fer'ije (sekondare) ngriten mbi argumentet dhannije (jo të prera).

Sipas mendimit të tij, edhe akideja (besimi) e prerë, edhe dispozitat fer'ije që mund të bëhet në to ixhtihad, lejohet që të ngriten mbi argumente dhannije, si, p.sh.: me haber ahad (lajm nga një person), përndryshe si ka mjaftuar që Muhamedi a.s. të dërgojë një person për t'ua mësuar njerëzve çështjet e akides?!

Themë: Nuk kam parë mendim më të çuditshëm se ky mendim, prej të gjitha mendimeve të ndryshme me të cilat dallohet shejh Naseri nga të tjerët. Kam pritur të më kundërshtojë në shumicën e asaj që e kam shkruar në këtë libër, mirëpo në asnjë mënyrë nuk kam pritur që të më kundërshtojë në këtë të vërtetë shkencore, për të cilën ekziston konsensus i të gjithë dijetarëve në të kaluarën dhe të tashmen, përpos një njeriu prej mu'tezilëve e që është Ubejdullah ibn El-Hasen El-Anberij!

Kjo e vërtetë para se gjithash është rregull shkencor. Këtë e vërtetojnë argumentet logjike për të cilat nuk mund të ketë kundërshtime, mandej siç do të shohim tash e vërteton edhe qëndrimi i sahabëve.

Argumenti logjik: Të gjithë mendimtarët janë të mendimit se premisat dhannije (jo të prera) japin rezultate dhannije (jo të prera). Ndërsa e vërteta shkencore e prerë nuk mund të lind pos në bazë të premisave dhe argumenteve të prera si ato. Mjeku i cili posedon argumente të prera se ai i cili do të pijë një filxhan prej helmit të caktuar, do të vdesë pas gjysëm ore, p.sh.: ai me kalimin e kësaj gjysëm ore, vendos për vdekjen e tij. Ndërsa ai i cili nuk posedon, pos argumente dhannije (jo të prera) për atë çështje, ai nuk ka asgjë në duart e tij pos të mendojë se do të ndodhë diç e tillë.

Rreth kësaj të vërtete nuk diskuton asnjë i mençur. Duke u bazuar në këtë, mund të themi se argumenti dhannij (jo i prerë) siç është rasti me haber ahad, nuk mund që në vete të jetë mbështetje për ndonjë parim prej parimeve të besimit, me të cilat na ka angazhuar Allahu xh.sh. që të jemi të bindur në to. Për këtë ekziston konsensus nga ana e dijetarëve. Për çështjet e besimit të cilat ngriten mbi argumente dhannije (jo të prera) siç është rasti me ringjalljen e trupave në ditën e kijametit se a do të jetë pas zhdukjes totale të tyre apo pas ndarjes së pjesëve të tyre, për këtë çështje nuk ka argument kat'ij (të prerë), për këtë, obligimi që të besohet njëri prej dy obcioneve është obligim me diçka që është jashtë mundësisë dhe në bazë të saj bindja në njërën prej tyre nuk është vaxhib.

Nëse këtë që e thamë është e qartë, atëherë si mundet që shejh Naseri të paramendojë se është e saktë që bindja e prerë të ngritet mbi argumente dhannije (jo të prera) sikur që është rasti me haber ahad?!

Shejh Naseri dilemën e tij e argumenton me atë se një nga të dërguarit e Muhamedit a.s. ua kumtonte njerëzve parimet e besimit sikur që ua kumtonte dispozitat fer'ije.

Përgjigjja -siç e cekë imam Gazaliu dhe të tjerët- është, se ata të dërguar nuk u kanë kumtuar njerëzve asgjë nga çështjet e besimit që të mund njerëzit të supozojnë vërtetësinë e të dërguarit në atë që informon dhe kumton, përndryshe çka do t'i detyrojë ata që të besojnë atë, në kohën kur ata ende nuk e kanë besuar shpalljen!

Në lidhje me këtë, imam Gazaliu thotë: "... ndërsa në esencën e shpalljes, besimit dhe njohjen e pejgamberisë nuk mund të ketë bindje mbi haber ahad, përndryshe si do të thotë i dërguari i të dërguarit të Allahut: I dërguari i Allahut ua ka bërë obligim që të më besoni, në kohën kur ata ende nuk kanë besuar shpalljen e tij? Ndërsa pas besimit në të Dërguarin e Allahut, është e mundur që t'i dëgjojnë ngase ai i ka obliguar me diç të tillë".

Kjo nga njëra anë, ndërsa nga ana tjetër, ai që beson në Allahun duke u bazuar në haber ahad, besimi i tij nuk mund të jetë i plotë vetëm duke u bazuar në këtë haber, por për të qenë besimi i tij i plotë duhet që ta ngritë mbi një sërë argumentesh logjike që sjellin bindje të prerë, ndërsa haberi ahad të cilin e ka përdorur, nuk është asgjë tjetër pos për ta udhëzuar në këto argumente. Këtë e ka cekur dijetari i famshëm El-Ixhi në librin e tij "El-Mevakif" dhe të tjerët. Është e pamundur që njeriu i mençur në zemrën e tij të ngritë besim ta paluhatur duke u bazuar vetëm në haber dhannij (jo të prerë) për ndonjë çështje që nuk e ka prekur as nuk e ka parë, e as që ka gjetur mbështetje në ndonjë argument bindës për të.

Pra, u vërtetua se parimet e besimit me të cilat na ka angazhuar Allahu që të jemi të paluhatur në to, nuk mund të ngriten mbi argumente dhannije (jo të prera) siç është rasti me haber ahad, por është e patjetërsueshme që të mbështetet në premisa bindëse sikur haber mutevatir (të saktë) dhe argumente logjike të prera që mund t'i kuptojë çdo i mençur.

Në atë që argumenton shejh Naseri nuk ka asnjë argument që vërteton të kundërtën e asaj që e themi dhe e thotë xhumhuri i ulemave.

Nëse kjo është vërtetuar, atëherë vetvetiu vërtetohet se nuk lejohet imitimi në atë që Allahu na ka angazhuar që të jemi të paluhatur në besimin e tij, sepse imitimi është rezultat i pamundësisë për ixhtihad, ndërsa ixhtihadi lejohet në çështjet dhannije (jo të prera), siç është e ditur. Bazat elementare të fesë, me të cilat Allahu na ka obliguar që të jemi të bindur në to, nuk u takojnë çështjeve dhannije (jo të prera) siç e sqaruam, atëherë nuk ka hapësirë për të bërë ixhtihad në to. Pra, si mund të arsyetohet imitimi?

Nuk lejohet të thuhet: Është e mundur që njeriu të jetë i paaftë në të kuptuarit e argumentit rreth parimeve të besimit, atëherë në këtë rast është patjetër që të imitojë, sepse kjo do të ishte e vërtetë sikur të kërkohej prej tij që të futet në hapësirën e analizimeve dhe krahasimeve mes argumenteve dhannije për të nxjerrur prej tyre atë që e shpreson. Por ajo që kërkohet prej tij këtu është që ai t'i ketë parasysh argumentet logjike të prera, të cilët nuk kanë nevojë për argumentim dhe të cilët i kuptojnë të gjithë njerëzit e mençur.

Për këtë dijetarët kanë thënë: Ai që thotë se besoj në Allahun sepse kam parë prindërit e mi ose mësuesin tim duke besuar në të, ky besim është i papranuar. Më së paku që mund të thuhet në lidhje me atë që imiton në parimet e besimit është se ai është mëkatar.

Nëse "komisioni i caktuar për hulumtim" për herë të parë e dëgjon këtë fjalë ose e sheh se është në kundërshtim me qëndrimin e tij, ose librin që do ta nxjerrë shejh Naseri në lidhje me këtë tematikë, atëherë sinqerisht kërkoj prej shejh Naserit që të lexojë atë që e kanë shkruar dijetarët dhe imamët e mëparshëm në lidhje me të. P.sh. le ta lexojë atë që e ka shkruar Shafiiu në librin e tij "Er-Risale", prej fillimit të temës El-Ilmu e deri në fund të librit. Le ta lexojë temën El-Haberu vel-Ixhtihadu në librin "El-Mustesfa" të Gazaliut. Po ashtu të njëjtën temë le ta lexojë në librin "El-Ihkam" të Amidiut ose në librin "El-Muvafekatu" të Shatibiut, ose në cilindo libër prej librave të mëdhaja të akides, mirëpo dalëngadalë pa shpejtuar. Nëse në brendinë e këtyre librave ka diçka që nuk e kupton, nuk është mëkat që t'i pyesë të tjerët, sepse një gjë e tillë nuk është turp. Ngase, nuk është lehtë që njeriu në lidhje me ndonjë çështje të rezikshme si kjo, të thotë: "Mendimi im është se kjo fjalë ose ky argumentim është i papranuar ...!", para se të lexojë gjithë atë që e kanë shkruar dijetarët në lidhje me atë çështje.

Shejhi i nderuar le ta pranojë prej meje këtë këshillë, edhe pse del nga një xhahil, që sipas tij nuk ka të drejtë që të shkruaj, sepse është e mundur që Allahu ndonjëherë ta vendosë ndonjë urtësi në gjuhën e ndonjë xhahili!

7. - Më pas, autori nën temën "Mendimi ynë ndaj katër imamëve muxhtehidë" thotë se ai i respekton shumë imamët e medhhebëve dhe se ai dhe vëllezërit e tij u janë mirënjohës për mundin e tyre dhe se ecin pas gjurmave të tyre në zbatimin e Kur'anit dhe sunnetit ..., etj..

Themi: Kjo fjalë është shumë e bukur, por shumë e varfër për çfarëdo argumenti që e përforcon atë në sferën e realitetit.

Sikur të kishte qenë kjo fjalë e vërtetë, nuk do të dëgjonim fjalët nënçmuese për ta që dalin nga goja e nxënësit dhe imituesit më të madh të tyre. Sikur të kishte qenë kjo fjalë e vërtetë, nuk do të thoshte njëri prej autorëve, në një vend tjetër të këtij libri, duke sinjalizuar për Ebu Hanifen, se ai nuk ka ditur pos disa haditheve! Sikur të kishte qenë kjo fjalë e vërtetë, atëherë dora e shejh Naserit nuk do ta shkruante atë shprehje mëkatare të rrezikshme në njërin prej komentimeve të tij ndaj librit Muhtesar Sahihi Muslim të Mundhiriut ku thotë: "Kjo është e qartë se Isa a.s. do të gjykojë me sheriatin tonë, me Kur'an dhe sunnet e jo me diç tjetër sikur me Inxhilin, fikhun hanefij ose diç të tillë". Pra, ai ka bindje se fikhu hanefij është sikur Inxhili dhe se ai është diç tjetër nga sheriati islam dhe diç tjetër nga ajo që e përmbanë Kur'ani dhe sunneti. Estegfirullahel-adhim nga kjo fjalë e pakuptimtë që nuk duhet ta thotë asnjë musliman. Këtë gjë më gjerësisht e kemi treguar, gjatë një komentit tonë në brendinë e librit.

Si, si mund të besojmë se ai dhe vëllezërit e tij i përmbahen gjurmëve të katër imamëve në zbatimin e Kur'anit dhe sunnetit, kur ai qartë thotë se medhhebi hanefij është diçka tjetër nga Kur'ani dhe sunneti, plotësisht sikur Inxhili?!

Mandej, autori kërkon prej njerëzve që të angazhohen të gjithë për bashkimin e medhhebeve, për të cilën edhe i cakton mjetet dhe i planifikon shkaqet, duke iluzionuar se ky bashkim është shumë i lehtë dhe se ai nuk është më shumë se sikur ai që grumbullon fletë apo degë të shpërndara. Është për t'u habitur se ai kërkon bashkimin e medhhebeve në kohë kur kërkon prej të gjithë njerëzve të bëjnë ixhtihad!

Ne i themi atij, atë që e kemi përsëritur dhe e kanë përsëritur dijetarët dhe imamët, derisa është bërë prej gjërave të padiskutueshme që nuk i kundërshton askush.

Atij i themi: Sa i përket dispozitave, për të cilat katër imamët kanë qëndrim unik, nuk do të flasim për to, sepse ata praktikisht kanë qëndrim të përbashkët. Ndërsa, dispozitat për të cilat ixhtihadet e tyre janë të ndryshme, për to themi se këto dispozita ngriten mbi argumente dhannije (jo të prera) për shkaqe të shumta që i kupton çdokush që e njeh mirë shkencën e usulul-fikhut. Pra, pikëpamjet e dijetarëve në nxjerrjen e dispozitave do të mbesin të ndryshme, përndryshe nuk do të ishin argumente dhannije (jo të prera).

Problemi i shejh Naserit është se ai përmbajtjen e katër medhhebeve e sheh vetëm nëpërmjet dhjetë mes'eleve, me të cilat ngritet dhe ulet i revoltuar ndaj imamëve dhe ulemave.

Atij i themi duke e përsëritur se përmbajtja e katër medhhebeve nuk është vetëm në këto mes'ele, por ekzistojnë tema në muamelat si, p.sh.: shitblerjet, qiraja, kamata, partneriteti, etj., tema tjera në të drejtën civile si, p.sh.: kurorëzimi, shkurorëzimi, gjidhënia, përkujdesja për fëmiun, testamenti, shpenzimi, etj., tema tjera në të drejtën penale, për xhihadin, dhe ... dhe ... deri në fund.

Kërkesa e vetme e imja prej këtij njeriut kishte me qenë që ai t'i lexojë këto tema në librat e mëdha të fikhut duke i krahasuar me katër medhhebet, e më pas të na japë prodhimin e tij mendor. Më pas le të thotë -nëse ka mundësi- se muslimanët e kanë për obligim t'i bashkojnë medhhebet. P.sh. le të lexojë: "Il-leti (motivi) i kamatës në gjashtë llojet dhe ndikimi i saj në gjërat që mund të kenë kamatë". Le ta kuptojë atë mirë prej katër medhhebeve, e më pas le të vijë e të më thotë se si mund t'i bashkojë medhhebet në të, do të thotë vetëm në këtë mes'ele!!

8. - Në (f.77) autori citon se unë kam kërkuar prej njerëzve që të pranojnë çdo gjë që është në librat e fikhut 'edhe pse kundërshton argumentet e qarta nga Kur'ani dhe sunneti'. Thotë se unë këtë e kam cekur në librin tim, (f.74-75).

O njerëz, shihni dhe përsëritni shikimin në tërë librin tim, a do të gjeni në ndonjë faqe këtë fjalë, apo do ta gjeni të kundërtën e saj, kur kam thënë: "Nëse vëren ndonjë hadith që ka kuptim të kundërt me mendimin e imamit të cilin e imiton. Nëse është vërtetuar se hadithi është sahih (i vërtetë) dhe argumentimi i tij është i prerë, atëherë ai në këtë rast duhet t'i përmbahet vendimit të hadithit dhe të heqë dorë prej imitimit të medhhebit të tij në atë çështje".

Nëse nuk gjeni në fjalën time diçka prej asaj që më mvesh mua ky autor dhe e gjeni të kundërtën, atëherë si quhet kjo vepër dhe ku është niveli i tij në moralin e përgjithshëm njerëzor, e lëre më në hukmin e islamit?!!

9. - Në (f.42) kam sqaruar se emri "mufti" në esencë përdoret për muxhtehidin absolut. Në fillim të islamit mufti quheshin këta njerëz. Këtë gjë e di çdo studiues dhe hulumtues. Rreth kësaj teme gjerësisht mund të lexosh në parathënien e librit "El-Mexhmu'" të Neveviut dhe në librat e tjera të usulit, ose në enciklopeditë e fikhut.

Kam sqaruar se shprehja "mufti" më pas në mënyrë alegorike përdorej për çdo person që ua përcjell njerëzve dispozitat e Allahut nga burimet e tyre, po edhe nëse ai vetë është imitues. Për këtë dijetarët kanë thënë: "Ai kur u jep fetva njerëzve ka për obligim që t'ua tregojë burimin e dispozitës e jo nga mendja e tij, sepse ai në realitet është një dijetar që përcjell dispozitat e medhhebit nga i cili jep fetva".

Shejh Naseri ose Mahmud Mehdiu duke komentuar këtë fjalë timen thonë se emri mufti dhe alim përdoren për të njëjtën gjë dhe se ato në terminologjinë e fikhut përdoren për të njejtin kuptim. Ai u drejtohet dijetarëve islam duke kërkuar prej tyre sqarim: se a jeni të të njëjtit mendim me Butin se ju nuk jeni dijetarë pos në mënyrë alegorike?!, (f.81).

Çdo fëmijë i cili ka lexuar diçka nga fikhu dhe bazat e tij, e di dallimin mes shprehjeve "al-alim" dhe "el-mufti" dhe se njëra prej tyre është e përgjithshme, ndërsa tjetra e veçantë. Çdo mufti është edhe alim, mirëpo çdo alim nuk është kusht që të jetë mufti.

Ndërsa sa i përket komentit tjetër ndaj fjalëve të mia që kanë për qëllim provokimin tim, pasha Allahun, më vie turp që të merrem me ndonjë përgjigje ndaj saj.

10. - Nën titull "Për çka nuk lejohet imitimi i një medhhebi të caktuar", shejh Naseri dhe dy shokët e tij kishin tentuar që t'i përgjigjen argumenteve të mia të cilat i kisha theksuar në këtë libër, për të sqaruar se imitimi i një medhhebi të caktuar nuk është haram, përderisa nuk beson se e ka obligim atë, (f.88).

Gjithë atë që e kishin thënë duke iu përgjigjur fjalëve të mia përmbledhet në këto pika në vijim:

a: Mendimi i tyre se imitimi i një medhhebi të caktuar është bid'at. Çdo dijetar që i di mënyrat e hulumtimit, e di se me këtë nuk është mposhtur argumenti që kam cekur, por edhe kjo po ashtu ka nevojë për argument.

b: Mosimitimi i një medhhebi të caktuar është më i lehtë dhe më i afërt drejt të kuptuarit të drejtë të qëllimit të Allahut. Mendo në këtë argument, a mund të gjesh në të bazë shkencore me të cilën mund të mposhten argumentet e mia që i kam theksuar në librin tim?! Kjo nuk është asgjë tjetër pos përsëritje e të njëjtit supozim?

c: Mosimitimi i një medhhebi të caktuar përputhet me parimin që dallon mes imitimit të atij që nuk gabon dhe imitimit të atij që gabon. Shiko në këtë argument, a mund të vëresh diç që mund të kundërshtojë argumentet të cilat i kam sqaruar më parë, duka pasur parasysh se çështjen e asaj që nuk gabon dhe asaj që gabon e kam sqaruar në një vend tjetër të librit duke sqaruar në të injorancën e çuditur.

d: Se veprimi i sahabëve dhe selefus-salih prej njerëzve që kanë jetuar në tre shekujt e parë ishte se ata nuk kanë imituar një medhheb të caktuar, do të thotë se ata me qëllim nuk imitonin një medhheb të caktuar.

Nëse pranohet, ky është i vetmi argument që mund të mposhtë argumentet e mia që vërtetojnë të kundërtën e saj. Le të shohim, vallë a është e vërtetë se gjeneratat e para nuk iu përmbaheshin një medhhebi të caktuar?

Shejh Naseri dhe dy shokët e tij refuzojnë fjalën tonë kur themi se: banorët e Irakut fikhun e kanë marrë nga Ibn Mes'udi dhe shokët e tij, ndërsa banorët e Hixhazit atë e kanë marrë nga Ibn Omeri dhe shokët e tij. Po ashtu refuzojnë se në mesin e sahabëve kishte të tillë që nuk merrnin fetva përpos prej Ibn Mes'udit ose Ibn Abbasit.

Atëherë, çka mendojnë në fjalët e imam Ibnul-Kajjimit në librin e tij "E'lamul-muvekiine", 1/21, ku thotë: "feja, fikhu dhe dituria në mesin e popullit ishte përhapur nga shokët e Ibn Mes'udit, shokët e Zejd ibn Thabitit, shokët e Abdullah ibn Omerit dhe shokët e Abdullah ibn Abbasit. Dituria e njerëzve në tërësi është marrë nga këta katër burra. 'Banorët e Medinës dituritë i kanë marrë nga shokët e Zejd ibn Thabitit dhe Abdullah ibn Omerit, banorët e Mekkes nga shokët e Abdullah ibn Abbasit, ndërsa banorët e Irakut nga shokët e Abdullah ibn Mes'udit'".

Kjo është atë që e dimë dhe që e dinë të gjithë ata që kanë lexuar dhe kanë shkruar për historinë e të drejtës së sheriatit. Kjo është e njëjta të cilën e cekin imamët dhe të parët tanë. Allahu i mëshiroftë.

Atë që e dimë dhe e dinë të gjithë hulumtuesit në shkencën e historisë dhe historinë e të drejtës së sheriatit, se Ata' ibn Ebi Rebah dhe Muxhahidi ishin të vetmit që jepnin fetva në Meke me urdhërin e halifes dhe me pëlqimin e të gjithë sahabëve dhe tabiinëve. Njerëzit nuk merrnin fetva përpos prej këtyre dy imamëve. O komision i caktuar, fjala iltizam (imitim) a ka kuptim tjetër pos kësaj?!

e: Autori thotë se krahasimi i medhhebeve me kiraetet është gabim i madh, sepse të gjitha kiraetet janë mutevatire (të sakta) nga i Dërguari i Allahut, ndërsa katër medhhebet nuk janë kështu, ngase në to ka diçka që është e vërtetë e diçka që është gabim, bile diçka edhe të papranueshme.

Ne e përsërisim atë që e kemi theksuar më parë dhe themi: Sa i përket atij që ka arritur atë gradë për ta dalluar të vërtetën prej gabimit në fikhun e medhhebeve, atij nuk i lejohet që t'i imitojë medhhebet në asnjë mënyrë. Ndërsa sa i përket atij që nuk e ka arritur këtë gradë të diturisë, për të, të gjitha medhhebet janë të barabarta. Ai me konsensusin e të gjithë dijetarëve ka të drejtë të imitojë cilindo prej tyre. Do të thotë, për të të gjitha janë të vërteta. Kjo është vërtetuar në mënyrë mutevatir që nuk dyshohet në të. Për këtë person hukmi i këtyre medhhebeve është sikur hukmi i kiraeteve për mbarë njerëzit. Të gjitha kiraetet janë të vërteta për mbarë njerëzit si dhe që të katër medhhebet janë të vërteta për atë që nuk mund të bëjë ixhtihad ose për atë që nuk ka mundësi që në fikhun e imamëve të zbulojë të vërtetën prej gabimit. Çfarë paqartësie ka analogjia në këtë rast, në lidhje me personin që është i pamundur që të bëjë ixhtihad dhe që është i angazhuar me imitim?!

ë: Më pas shejh Naseri dhe dy shokët e tij thonë se argumentin që e kam sjellur për këtë çështje lidhur me atë se mijëra të cilët kanë imituar Shafiiun, mijëra të tjerë Malikun, Ebu Hanifen dhe Ahmedin, prej të cilëve janë të mbushur përplot librat "Et-Tabakat", është argument i papranuar dhe se të gjithë ata nuk kanë qenë në të drejtë!!

Për këtë, si argument kanë sjellur disa ajete, si, p.sh.: ajetin: {وَمَا أَكْثَرُ النَّاسِ وَلَوْ حَرَصْتَ بِمُؤْمِنِينَ} - "Po ti edhe pse lakmon (për besimin e tyre), shumica e tyre nuk do të besojnë"

Po ashtu ajeti kur'anor: {وَإِنْ تُطِعْ أَكْثَرَ مَنْ فِي الْأَرْضِ يُضِلُّوكَ عَنْ سَبِيلِ اللَّهِ} - "Në qoftë se u bindesh shumicës (mohuese që janë) në tokë, ata do të largojnë ty nga rruga e Allahut", etj..

Ne, këtyre vëllezërve ua zgjerojmë gjoksin dhe ua shpjegojmë atë që duhet ta dijë çdo person që ka kapur rrugën e diturisë dhe të hulumtimit, dhe themi: Është e vërtetë se ekzistojnë tekste nga Kur'ani dhe sunneti që pohojnë se pakica e njerëzve është ajo që është në të drejtë dhe se shumica e njerëzve nuk janë besimtarë. Mirëpo, ekzistojnë hadithe të vërteta të cilat pothuajse kanë arritur gradën e mutevatir ma'nevij [3] që urdhërojnë muslimanët t'i përmbahen xhematit (shumicës).

Prej këtyre haditheve kemi atë që e transmeton Ibn Maxhe nga Enes ibn Maliku ku thotë: Muhamedi a.s. ka thënë: [إِنَّ أُمَّتِى سَتَفْتَرِقُ عَلَى ثِنْتَيْنِ وَسَبْعِينَ فِرْقَةً كُلُّهَا فِى النَّارِ إِلاَّ وَاحِدَةً وَهِىَ الْجَمَاعَةُ] - "Ummeti im do të ndahet në shtatëdhjetë e dy grupe. Të gjitha në zjarr pos njërit, ai është grupi më i madh (shumica)". Në librin Ez-Zevaid ka thënë: Zinxhiri i këtij hadithi është i vërtetë dhe transmetuesit janë të besueshëm.

Hadithin që e transmeton Tirmidhiu dhe Ibn Maxhe me zinxhir të vërtetë nga Omer ibnul-Hattabi nga i Dërguari i Allahut, i cili ka thënë: [عَلَيْكُمْ بِالْجَمَاعَةِ وَإِيَّاكُمْ وَالْفُرْقَةَ فَإِنَّ الشَّيْطَانَ مَعَ الْوَاحِدِ وَهُوَ مِنَ الاِثْنَيْنِ أَبْعَدُ مَنْ أَرَادَ بُحْبُوحَةَ الْجَنَّةِ فَلْيَلْزَمِ الْجَمَاعَةَ] - "... kapuni për xhematin (shumicën). Mjerë ju nëse përçaheni, sepse shejtani e shoqëron atë që rri në vete ndërsa ai prej dyve është më larg. Kush dëshiron xhennetin, le të kapet për xhematin (shumicën)".

Tirmidhiu ka thënë: Ky hadith është hasen sahih, garib nga kjo mënyrë. Këtë e ka transmetuar edhe Ibnul-Mubareku nga Muhamed ibn Suka. Ky hadith është transmetuar edhe në mënyra tjera nga Omeri, nga Muhamedi a.s.. Hadithin që e transmeton Tirmidhiu nga Ibn Omeri, i cili ka thënë: Muhamedi a.s. ka thënë: [إِنَّ اللَّهَ لاَ يَجْمَعُ أُمَّتِى - أَوْ قَالَ أُمَّةَ مُحَمَّدٍ -صلى الله عليه وسلم- - عَلَى ضَلاَلَةٍ وَيَدُ اللَّهِ مَعَ الْجَمَاعَةِ وَمَنْ شَذَّ شَذَّ إِلَى النَّارِ] - "Allahu ummetin tim -ose ka thënë ummetin e Muhamedit a.s.- nuk e tubon në dalalet (humnerë). Dora (ndihma) e Allahut është me xhematin (shumicën). Kush ndahet, ndahet në xhehennem".

Tirmidhiu ka thënë: fjala xhemaah (shumica) sipas dijetarëve përfshinë fukahatë dhe muhaddithinët.

Hadithin që e transmeton Buhariu dhe Muslimi me sened nga Hudhejfe ibnul-Jeman, i cili ka thënë: Njerëzit e pyetnin Muhamedin a.s. për hajrin, ndërsa unë e pyetja për sherrin ... vazhdon hadithi kështu derisa Hudhejfeja e pyet: Pas këtij sherri a ka hajr? Muhamedi a.s. tha: "Po, dhe në këtë rast do të këtë fesad!". I thashë: Si është fesadi? Tha: "Popull që udhëzojnë jo me udhëzimin tim! Njihesh prej tyre dhe nuk njihesh". I thashë: Pas këtij hajri a ka sherr? Tha: "Po, Në dyert e xhehennemit gjenden thirrës, kush u përgjigjet atyre do ta hedhin në të". I thashë: O i Dërguari i Allahut na i përshkruaj ata neve? Tha: "Ata janë nga mesi jonë dhe folin me gjuhën tonë". I thashë: Me çka më urdhëron nëse i përjetoj ato ditë? Tha: [تَلْزَمُ جَمَاعَةَ الْمُسْلِمِينَ وَإِمَامَهُمْ] - "Qëndron me xhematin (shumicën) e muslimanëve dhe kryetarin e tyre".

Në bazë të transmetimeve të ndryshme, shumë dijetarë kanë përfunduar se këto hadithe kanë arritur gradën e haditheve mutevatir ma'nevij. Dijetarët e usulit këto hadithe i kanë konsideruar si bazë për legalizimin e ixhmait. Amidiu ka thënë: Këto janë argumentet më të forta që lejojnë atë.

Pra, në shikim të parë duket se ekziston një kundërshtim mes ajeteve me të cilat argumenton autori dhe të këtyre haditheve! Atëherë çka duhet bërë?

Dijetari është ai që duhet të zhytet në brendinë e këtyre teksteve për të kuptuar qëllimin e tyre dhe për të bërë pëlqimin mes tyre që siparfaqësisht duken si të kundërta. Këtë nuk mund ta bëjë ai person, i cili i shikon tekstet siparfaqësisht dhe në bazë të saj ngrit dispozitën më të rrezikshme dhe sjell vendimin se të gjithë ata dijetarë dhe imitues që kanë imituar ndonjë medhheb prej katër medhhebeve gjithnjë, janë në dalalet (humbje).

Ajetet që flasin për këtë çështje kanë të bëjnë me të gjithë banorët e tokës (gjithë njerëzit). Kjo është një e vërtetë që nuk ka dyshim në të, sepse grupi i cili beson Allahun dhe përcjell sheriatin e tij është më pak se një njollë e bardhë në lëkurën e kaut të zi. Kjo është el-gurbe [4] që e ka pasur për qëllim Muhamedi a.s..

Ndërsa hadithet që cekëm disa prej tyre, ato kanë të bëjnë me shumicën e njerëzve brenda për brenda vetë muslimanëve. Nëse vërejmë mosmarrëveshje mes muslimanëve dhe dijetarëve të tyre, në këtë rast Kur'ani dhe sunneti janë gjykues. Numri më i madh i dijetarëve islam brenda botës islame është gjithnjë më afër Kur'anit dhe sunnetit. Në çdo periudhë që ka ekzistuar ndonjë devijim qoftë në akide ose në dispozita, shohim se ajo ka qenë brenda grupacioneve të vogla. Ndërsa shumica e muslimanëve ka qenë shëmbëlltyrë në mënyrën e praktikimit të Kur'anit dhe sunnetit të Muhamedit a.s..

Havarixhët, xhehemijtë, murxhiët dhe kaderijtë përfaqësojnë grupacione të vogla në krahasim me numrin tjetër të muslimanëve. Pra, a ndoshta ata përfaqësojnë të vërtetën sipas peshojës së shejh Naserit dhe dy shokëve të tij?! Kush e ka thënë këtë? Kush prej muslimanëve u përkrahë në këtë qëndrim të çuditshëm në mendje dhe dituri?!

11. - Në këtë libër më parë kam sqaruar se fjala e imam Shafiiut: "Nëse vërtetohet hadithi, ai është medhhebi im", nuk do të thotë se çdokush që e sheh një hadith të vërtetë që sipas shikimit të parë kundërshton mendimin e Shafiiut i lejohet atij që të veprojë sipas tij, por për këtë ekzistojnë kushte. Për këtë kam sjellur si argument fjalën e imam Neveviut në parathënien e librit "El-Mexhmu'".

Komisioni i caktuar thotë: se unë nuk kam kuptuar mirë fjalën e imam Neveviut dhe se ai absolutisht nuk ka cekë diç që ndalon të veprohet sipas hadithit, përpos me kushte.

Unë kërkoj prej të gjithë atyre që kuptojnë gjuhën arabe mirë, që të lexojnë atë që e ka shkruar imam Neveviu rreth kësaj në librin "El-Mexhmu'" (f.64 v.1, shtëpia botuese El-Munirije) duke filluar prej kësaj fjalie: "Këtë që e ka thënë imam Shafiiu, nuk do të thotë se çdokush që sheh ndonjë hadith të vërtetë të thotë se ky është medhhebi i Shafiiut dhe të veprojë me të.". Ti ke njohuri se kjo fjalë ka të bëjë me atë person që nuk është muxhtehid, por është imitues i Shafiiut, p.sh.: A ka të drejtë ky njeri që të heqë dorë prej mendimit të Shafiiut e të veprojë sipas hadithit i cili në shikim të parë është në kundërshtim me të? Ndërsa nëse është muxhtehid atëherë të gjitha kushtet të cilat i ka cekur Neveviu nuk vlejnë për të, sepse ai në këtë rast është i barabartë me imam Shafiiun. Vepron me hadithin që dëshiron dhe e le atë që do.

12. - Mandej, Mehdi El-Istanbuli dhe dy koleget e tij kanë shkruar dy kapituj nën titujt: "Për çka thërrasim të kthehemi në sunnet" dhe "Realiteti i medhhebizmit fanatik dhe qëndrimi jonë ndaj tij". Këto dy kapituj kanë përfshirë hapësirën prej (f.116-232).

Autori të gjitha këto faqe i kishte mbushur përplot me gabimet e imamëve dhe të fukahave prej imituesve të katër medhhebeve gjatë gjitha periudhave të ndryshme historike, ku me anë të një pjese prej saj vërteton fanatizmin në medhhebe, me një pjesë tjetër tregon ndodhi që ndodhin shumë rrallë dhe me një pjesë tjetër tregon se si është lënë të vepruarit me hadithin sahih e është vepruar me mendimet e imamëve të medhhebeve. Ai nuk kishte harruar që t'i cekë edhe gabimet e disa dijetarëve bashkëkohorë, të cilëve ua kishte mveshur titujt e mëdha shkencorë. I kishte grumbulluar të gjitha ato gabime dhe kishte filluar të flasë me metodën e tij që e njohin njerëzit e veçantë dhe të përgjithshëm duke përdorur sharje dhe fyerje për imamët e nderuar, të cilët kanë mbushur botën islame me të mira, që nuk mund t'i shpërblejë ata askush përpos Allahut xh.sh..

Në bazë të gjithë kësaj, ai thotë: "lexues i nderuar, nëse e ke të qartë këtë që e thamë më parë, atëherë e di se dr. Buti nuk ka pasur të drejtë që ta kundërshtojë shejh El-Ma'sumiun -rahimehullah- për qëndrimin e tij ndaj katër medhhebeve, se formimi dhe përhapja e tyre ka qenë për shkak të interesave politike dhe qëllimeve të ndryshme", (f.222).

Qëndrimi jonë ndaj gjithë kësaj është se ne kundërshtojmë fanatizmin medhhebor. Po ashtu kundërshtojmë që të heqim dorë prej hadithit sahih, pasi të vërtetohemi se ai përmbanë kuptim të kundërt me medhhebin që imitojmë, nëse bie në përputhshmëri me atë që e cekëm më parë. Mirëpo, kjo nuk do të thotë se ne do të bashkojmë lindjen me perëndimin e të themi se medhhebet janë formuar dhe janë përhapur për shkak të interesave politike dhe qëllimeve të ndryshme. Po ashtu, ligji i Allahut dhe morali i pastër nuk na lejon që ata fukaha, të cilët ndoshta kanë gabuar ndonjëherë, t'i cilësojmë si mendjelehtë ose për ta të përdorim fyrje dhe sharje. Imamët dhe fukahatë nuk janë Pejgamberë që nuk gabojnë, por ata -krahas shumë mirësive që i posedojnë- janë njerëz që prej tyre mund të ndodhë çdo gjë që mund të ndodhë prej njerëzve që gabojnë. Ai njeri, i cili posedon moral, nuk e humb tërë kohën e tij për t'i gjetur gabimet e dijetarëve, por ai në vetitë e tyre dhe mirësitë që ua kanë ofruar njerëzve, duhet të gjejë diç që e detyron atë që t'i harrojë ato gabime.

Unë e di se ky njeri (fyerësi më i madh në komisionin e caktuar) për një kohë të gjatë është duke bërë hulumtim të palodhshëm duke i kërkuar gabimet e imamëve fukaha. Ska dyshim se gjatë kërkimeve të tij të gjata ka hasur në një pasuri të madhe shkencore dhe në një thesar të madh të fikhut, gjë të cilën nuk mund ta arrijnë të gjitha ligjet e botës.

Ka pasur mundësi -sikur të donte- që në aspektin shkencor të përfitojë shumë ose së paku të kuptojë realitetin duke u falënderuar këtyre imamëve. Mirëpo, njeriu nga e gjithë kjo nuk fitoi asgjë, por prej udhëtimit të tij u kthye krenar me atë që e kishte korrur prej gabimeve dhe lëshimeve, të cilat nuk ua cenojnë nderin e tyre e as nuk u sjellin fare mangësie. Më pas, ata i cilëson si mendjelehtë, të devijuar dhe të dalur nga rruga e vërtetë!

Duhet pasur parasysh se gjithë atë që e ka grumbulluar prej gabimeve dhe lëshimeve të tyre, ato sipas tij janë ashtu, ndërsa në realitet nuk është ashtu, siç është rasti me "gabimin" e imam Shafiiut r.a., kur tallet me të duke thënë: se Shafiiu e lejon që njeriu të martohet me vajzën e tij! [5] Ai sikur të lexonte fjalët e Shafiiut në lidhje me këtë çështje dhe sikur të thellohej në të kuptuarit e tyre, do ta ndiente veten të dobët për ta kuptuar këtë.

O njeri, a ke mbaruar nga të pastruarit e vetvetës dhe a je i liruar prej atyre vetive me të cilat po i cilëson ata imamë se janë mendjelehtë, të devijuar, të dalur nga rruga e vërtetë dhe mashtrues [6] që t'u drejtohesh atyre, të cilët jemi duke jetuar prej të mirave të tyre e t'ua cënosh integritetin dhe nderin e tyre.

O njeri, mësuesi i yt -duke e mbrojtur Haxhnediun- thotë: "Kemi për obligim që fjalët e të parëve prej muslimanëve t'i kuptojmë në mënyrën më të mirë dhe t'ua arsyetojmë atyre gabimet sa të jetë e mundur". Vallë, mësuesi yt a të ka mësuar se ky parim islam duhet të praktikohet vetëm me Haxhnediun dhe njerëzit si ai?!

O njeri, të pyes për Allahun e madh, nëse beson në Të, a nuk frikohesh se do të zbresë nga Ai ndonjë sprovë si dënim për sharjet dhe akuzat që i bënë ndaj atyre që tërë jetën e kanë harxhuar duke i shërbyer fesë së Allahut dhe sheriatit të Tij?

Unë ua tërhoqi vërejtjen vëllezërve të cilët mund të lexojnë fjalët e atyre njerëzve sikur ky njeri, që marrin guxim për të cenuar integritetin dhe për të prekur nderin e imamëve dhe fukahave të mëparshëm radijellahu anhum, që të mësohen me një gjë të tillë dhe të kënaqin epshin e tyre duke i kërkuar gabimet e tyre. Le ta lexojnë pjesën të cilën e ka shënuar imam Neveviu në parathënien e librit "El-Mexhmu'", të cilin e ka titulluar (Ndalim i rreptë dhe dënim i ashpër për atë që i dëmton ose i nënçmon fukahatë dhe ata që mësojnë fikhun dhe nxitja për nderimin e tyre). Në fund të kësaj pjese duke cituar fjalët i El-Hafidh Ibn Asakir thotë: "Dije vëllai im i dashur, Allahu me udhëzoftë mua dhe ty për të arritur pëlqimin e Tij dhe na bëftë prej atyre që i frikësohen Atij, se mishi i dijetarëve është i helmuar dhe ligji i Allahut në lidhje me ata që prekin nderin e tyre është i ditur. Ai person, i cili e lëshon gjuhën e tij duke e prekur nderin e dijetarëve, Allahu do ta sprovojë para vdekjes së tij me vdekjen e zemrës".

Është e mundur që t'ua tërheqësh vërejtjen njerëzve që të mos fanatizohen në medhhebe ose në humbjen e kohës duke hulumtuar rreth gjërave që ndoshta nuk mund të ndodhin fare, duke i respektuar të gjithë fukahatë. Nuk është kusht në asnjë mënyrë që gjatë tërheqjes së kësaj vërejtje t'i cilësosh ata se janë mendjelehtë, të tallesh ose fjalët e tyre t'i marrësh si lëndë për qeshje në mexhlise.

13. - Më parë kisha sqaruar atë që e kishte cituar Haxhnediu nga Dehleviu në librin "El-Insaf" se është gënjeshtër, dhe se nuk gjendet as në librin "El-Insaf" e as në ndonjë libër tjetër ku thotë: "Kush i merr (imiton) të gjitha fjalët (mendimet) e Ebu Hanifes, të gjitha fjalët e Malikit, të gjitha fjalët e Shafiiut, ose të gjitha fjalët e Ahmedit ose të tjerëve e nuk mbështetet në Kur'an dhe sunnet, ai pa dyshim se e ka kundërshtuar ixhmain (konsensusin) e gjithë ummetit dhe nuk iu ka përmbajtur rrugës së muslimanëve".

Unë, nga libri "El-Insaf" kam cituar të kundërtën e kësaj gënjeshtre ku thotë: "Këto katër medhhebe të përmbledhura dhe të verifikuara, ekziston ixhma' (konsensus) i ummetit ose i atyre që i pranojnë ato, se lejohet imitimi i tyre deri në ditët e sotme". Kam pritur prej komisionit të caktuar që të mendojë për këtë çështje dhe të kuptojë fjalët e mia. Nëse e gjenë të vërtetë e pranonë atë, ose heshtë ose së paku e injoronë.

Mirëpo kjo nuk u kishte pëlqyer atyre. Kanë sjellur fjalë të çuditshme duke tentuar mashtrim, se kinse Dehleviu e ka thënë atë që e ka cituar Haxhnediu, po qoftë edhe në formë mashtrimi. Shih punën e tyre të çuditshme!

Komisioni i caktuar ka thënë: Lexuam librin "El-Insaf" të Dehleviut -rahimehullah-. Në të gjetëm diçka nga fjalët të cilët i kishte theksuar El-Ma'sumiu. Ky është teksti: "Dije se në shekullin e parë dhe të dytë, njerëzit nuk kishin konsensus për imitimin e një medhhebi të caktuar. Ebu Talib El-Mekki në librin "Kutul-Kulub" ka thënë: Librat dhe përmbledhjet janë risi, po ashtu marrja e fikhut nga një person. Njerëzit në shekullin e parë dhe të dytë nuk merrnin fetva vetëm nga një njeri, por ata ndaheshin në dy shkallë: ulema dhe të rëndomtë. Njerëzit e rëndomtë, në çështjet që nuk kishte kundërshtim mes muslimanëve dhe xhumhurit të muxhtehidëve, imitonin përpiluesin e sheriatit. Nëse ndodhte ndonjë çështje e rrallë, kërkonin fetva prej cilitdo, pa iu përmbajtur ndonjë medhhebi të caktuar. Ibnul-Hummami në fund të librit Et-Tehrir ka thënë: Kërkonin fetva herë prej njërit e herë prej tjetrit, pa iu përmbajtur ndonjë muftiut (muxhtehidit) të caktuar".

Pasi lexuam librin El-Insaf (shtëpia botuese Faruk në Mensura) gjetëm se ky rresht i fundit e shënuar me të zezë fare nuk gjendet në këtë thënie.

Sidoqoftë, ne e pyesim lexuesin: Në këtë tekst të cilin e citon autori, a gjenë ndonjë pjesë nga teksti i përgënjeshtruar i Dehleviut në broshurën e Ma'sumiut? A ka ndonjë lidhshmëri mes tyre?

Më pas autori na thotë neve: "Një pjesë tjetër gjendet në librin (Huxhetullahil-baligah, 1/154,155). Këtë tekst e ka cituar Dehleviu nga imam Ibn Hazmi -rahimehullah-, tekst të cilin e citojmë plotësisht. Dehleviu ka thënë: Ibn Hazmi ka thënë: Imitimi është haram. Nuk i lejohet askujt që të marrë fjalët e dikujt pos Muhamedit a.s. pa argument ...". Këtu ka cituar një fjalë të gjatë të Dehleviut duke cituar nga Ibn Hazmi, ku në brendinë e tij ishte edhe teksti të cilin Ma'sumiu ia mvesh Dehleviut për të cilin kisha thënë në këtë libër se është gënjeshtër. Më pas autori më kishte cilësuar si gënjeshtar, fallxhor, etj..

Eja së bashku të shohim realitetin që e ka thënë Dehleviu, duke cituar nga Ibn Hazmi në librin "Huxhetullahil-baligah", 1/123 (shtëpia botuese El-Hajrije). Temën e ka filluar duke thënë: "Dije se këto katër medhhebe të përmbledhura dhe të verifikuara, ekziston ixhma' (konsensus) i ummetit ose i atyre që i pranojnë ato, se lejohet imitimi i tyre deri në ditët e sotme. Në të imituarit e tyre ka shumë dobi që nuk fshehen, sidomos në këto ditë kur vullneti i njerëzve është tejet i dobët, kur epshi ka depërtuar në shpirtërat e tyre dhe kur secili që mund të japë ndonjë mendim, i pëlqen mendimi i tij". Pas kësaj, menjëherë ka thënë: "Atë që e thotë Ibn Hazmi se imitimi është haram dhe se nuk i lejohet askujt që të marrë fjalët e dikujt pos të Muhamedit a.s.." -e ka cituar fjalën e Ibn Hazmit në tërësi- mandej ka thënë: "Kjo vlenë për atë që ka aftësi për ixhtihad, qoftë edhe në një çështje". Më pas i ka sqaruar kushtet e ixhtihadit dhe e ka sqaruar të vërtetën e njohur në këtë çështje.

Çka kanë bërë ata që na akuzojnë se jemi gënjeshtarë dhe fallxhorë? Kanë marrë pjesën e parë të cilën e kam cituar dhe e kanë fshirë në tërësi. Më pas e kanë fshirë edhe kryefjalën: "Atë që e thotë Ibn Hazmi", por edhe kallëzuesin ku thuhet: "Kjo vlen për atë që ka aftësi për ixhtihad, qoftë edhe në një çështje", dhe e kanë marrë nga fjalët e Dehleviut vetëm atë që u pëlqen, fjalë të cilën ai nuk e ka thënë. Këtë fjalë e kanë përpiluar në atë mënyrë sikur që Dehleviu e përkrahë qëndrimin e tyre, ndërsa në realitet fjala e tij në tërësi jep të kundërtën e asaj që e shpresojnë.

Kisha mundësi që të mos e hedhë në shesh këtë falsifikim të çuditshëm dhe të rrezikshëm, mirëpo emaneti i Allahut, shkenca dhe morali ma imponojnë që muslimanëve t'ua tërheqë vërejtjen rreth kësaj pune të çuditshme, të cilën e bëjnë ata që i thërrasin njerëzit që t'i imitojnë dhe t'ua besojnë fenë dhe transmetimin e haditheve nga Pejgamberi i tyre. Mund të mos jem në të drejtë me këtë që po e them, atëherë lexuesit e nderuar le të marrin librin "Huxhetullahil-baligah" në vendin dhe faqën që e cekëm dhe le të marrin librin "Medhhebizmi i fanatizuar, ai është bid'at", le të hapin (f.287), le të lexojnë e mandej të krahasojnë ...

Në fund le të marrë prej saj mësim që duhet ta marrë çdo i mençur. [7]

14. - Në (f.245), autori na e zë për të madhe se për argument kishim përdorur disa fragmente nga fjalët e imam Dhehebiut, duke mos theksuar një sasi të madhe të këtij teksti. Në bazë të kësaj -sipas autorit- isha njeriu më i aftë në falsifikim!!

"Komisionit të caktuar" i themi: Ne fjalët e imam Dhehebiut i kemi përdorur si argument vetëm duke biseduar për atë se nuk është haram që imituesi të imitojë gjithnjë një medhheb të caktuar. Fragmentet të cilat i kemi cituar nga imam Dhehebiu janë të vetmet që kanë të bëjnë me këtë çështje dhe që mund të përdoren si argument për të. Ai i ka lavdëruar fukahatë hanefij dhe i ka përkrahur në atë që vazhdojnë rregullisht të imitojnë medhhebin e Ebu Hanifes, i ka lavdëruar fukahatë shafiij dhe i ka përkrahur në atë që vazhdimisht imitojnë medhhebin e Muhamed ibn Idris Esh-Shafiiut. Të njejtën e ka thënë për imituesit e imam Malikut dhe imam Ahmedit. Ti ke njohuri se të gjithë ata kanë imituar një medhheb të caktuar dhe me ta janë mbushur përplot librat "et-Tabakat". Ata janë për të cilët "komisioni i caktuar" në një vend tjetër ka thënë se janë në dalalet (të devijuar) dhe imitojnë rrugën e jobesimtarëve, duke u bazuar në ajetin kur'anor: {وَإِنْ تُطِعْ أَكْثَرَ مَنْ فِي الْأَرْضِ يُضِلُّوكَ عَنْ سَبِيلِ اللَّهِ} - "Në qoftë se u bindesh shumicës (mohuese që janë) në tokë, ata do të largojnë ty nga rruga e Allahut", (Medhhebizmi i fanatizuar: f.111).

Ndërsa fjala tjetër e imam Dhehebiut përmbanë kuptim se ai i drejtohet ketyre imituesve të medhhebeve që të mos fanatizohen për imamët e tyre e as të mos përfitojë ndonjëri prej tyre bindje se medhhebi i tij është më i mirë se të gjitha medhhebet tjera. Ai me këtë e përkufizon fjalën e tij të mëparshme e nuk e demanton. Në këtë çështje nuk kundërshton askush, dhe nuk është temë diskutimi. Megjithatë, ne për fjalën e tij të patheksuar dhamë shenjë me anë të pikave duke e cekur përmbajtjen në mënyrë të shkurtër dhe nuk e bëmë atë që e kishte bërë "komisioni" kur kishte fshirë kryefjalën dhe kallëzuesin në fjalën e Dehleviut dhe e kishte formuluar fjalinë në atë mënyrë që jep kuptim plotësisht të kundërt me atë që e dëshiron Dehleviu.

15. - Autori na kritikon për shkak të vërejtjeve tona që i kemi bërë në librin "Fikhus-sire" rreth disa haditheve për të cilat ndoshta shejh Naseri ka gabuar gjatë verifikimit të tyre. Vërejtja jonë të cilën e kishim theksuar në mënyrë të shkurtër është se hadithi që transmetohet rreth një ndodhie, nuk lejohet që gjatë veriftkimit të ceket vetëm rruga e transmetimit që është e dobët (daif) ose hasen e të mos ceket rruga e vërtetë (sahih), sepse në këtë gjendet mashtrim i qartë që nuk e pranojnë dijetarët e hadithit. Kjo është një çështje e njohur te të gjithë ata.

Hadithi që ka të bëjë me faljen e sahabëve pas Ebu Bekrit dhe faljen e Ebu Bekrit pas Muhamedit a.s., në sëmundjen e vdekjes së tij, ka të bëjë me një ndodhi që nuk është përsëritur. Pra, ai është vetëm një hadith. Për këtë nuk lejohet që gjatë verifikimit të tij të theksohet vetëm verifikimi i Ahmedit dhe Ibni Maxhes, kur dimë se ky hadith është "muttefekun alejhu", i transmetuar nga Buhariu dhe Muslimi. Edhe pse në këtë hadith ekziston një mospëlqim i vogël në tekstin e tij ose në sened. Të gjitha transmetimet e transmetojnë në këtë mënyrë: "muttefekun alejhi". Më pas thonë: Teksti në këtë mënyrë është i filanit.

Po ashtu hadithrn e dytë, të cilin e transmeton Aisheja r.a. duke përshkruar vështirësitë e vdekjes së Muhamedit a.s.. Këtë hadith e ka transmetuar Buhariu, lbn Maxhe, Tirmidhiu dhe të tjerët, që të gjithë nga Aisheja r.a., se Muhamedi a.s. para vdekjes së tij, para vetes kishte një enë me ujë, në të cilën e shtinte dorën dhe e fshiente fytyrën. Se çka ka thënë Muhamedi a.s. në këtë rast, transmetimet janë të ndryshme. Buhariu transmeton fjalën e tij: "La ilahe il-lall-llah, inne lil-mevti lesekerat" (Nuk ka zot pos Allahut. Vdekja ka vështirësi). Tirmidhiu, Ibn Maxhe dhe Nesaiu transmetojnë: "All-llahumme einni ala gameratil-mevti ose ala sekeratil-mevti" (O Zot më ndihmo që t'u përballoj vështirësive të vdekjes).

Në lidhje me konstatimin e shejh Naserit se ky hadith është daif (i dobët), në librin "Fikhus-sire" kemi thënë: "Ky hadith është daif vetëm në këtë mënyrë, ndërsa esencën e hadithit e ka transmetuar Buhariu me rrugë të vërtetë (sahih)". Nëse një hadith ka dy rrugë atëherë nuk lejohet që gjatë verifikimit të tij të ceket vetëm rruga e dobët, sepse në të ka mashtrim. Mospëlqimi i vogël në fjalët e hadithit nuk dëmton përderisa ndodhia është një. [8]

Ndërsa në hadithin e tretë kemi vërejtur të kundërtën e kësaj plotësisht. Hadithin e ka mbështetur në dy burime, mirëpo secili prej tyre transmeton ndodhi të pavarur prej tjetrës. Kishte transmetuar nga libri "Tabakatu Ibn Sead" se Muhamedi a.s. dy emisarëve që i kishte dërguar Badhani -punëtori i Kisrasë në Jemen- kur i kishte parë se si mustaqet i kishin të gjata ndërsa faqet (mjekrat) të rruajtura, u kishte thënë: Mjerë ju, kush u ka urdhëruar kështu? Ata thanë: Na ka urdhëruar zoti ynë. Kishin për qëllim Kisranë.

Ky transmetim në këtë mënyrë gjendet në librin e Ibn Xheririt. Ibn Seadi të njëjtën ndodhi e ka cekur pa e theksuar këtë shprehje.

Ndërsa atë që e ka cekur Ibn Seadi në një vend tjetër me theks: "Erdhi një mexhusi te Muhamedi a.s., i kishte zgjatur mustaqet e tij dhe e kishte rruajtur mjekrën", ndërsa Muhamedi a.s. i tha: "Kush të ka urdhëruar kështu"? Ai tha: Zoti im. Muhamedi a.s. i tha: "Ndërsa Zoti im më ka urdhëruar që të shkurtoj mustaqet e të zgjasë mjekrën". Kjo është ndodhi tjetër, siç shihet qartë për çdo person që kupton.

Ky njeri mexhusi nuk është i njejti me dy emisarët e Badhanit, për të cilët kishte treguar Ibn Seadi ndodhinë e tyre me Muhamedin a.s., pa e cekur diskutimin me të.

Nëse të dy ndodhitë janë të ndryshme, atëherë ska dyshim se edhe të dy hadithet janë të ndryshëm. Në këtë rast, çdo hadith i mbështetet transmetuesit që e ka transmetuar.

Kështu pra, shejh Naseri atje ka bërë ndarjen e dy rrugëve të një hadithi, ku është dashur që t'i bashkojë, ndërsa këtu ka bashkuar dy hadithe të ndryshme, ku është dashur që t'i ndajë dhe të mbështesë çdo hadith në transmetuesin e tij.

Në realitet, rastet që i kemi parë nga shejh Naseri në librin tonë "Fikhus-sire" janë të shumta. Mirëpo, "komisioni i caktuar" nuk na ka kundërshtuar pos në këto tre raste.

Megjithatë, çështja është e lehtë. Ne në ato komente apo vërejtje që i kemi bërë, nuk kemi pasur për qëllim që të nënçmojmë dikë ose akuzojmë me injorance, por ato janë lëshime që mund t'i ndodhin çdo hulumtuesi ose dijetari. Mirëpo çështja është shumë e vështirë kur njeriu nuk pranon këshilla dhe përkujtime si dhe e konsideron veten se është i pagabuar!!

Ndërsa sa i përket asaj që e kemi shkruar në librin "Kubra el-jekinijatil-kevnijeti" duke biseduar për martesën e Muhamedit a.s. me Zejneben, bijen e Xhahshit r.a., ne aty nuk kemi vërtetuar ndonjë hadith të dobët, por kemi cekur një transmetim që është përhapur në popull, të cilin e ka transmetuar Taberiu dhe të tjerët, në bazë të të cilit disa njerëz ngritin mendime të gabuara, kemi dashur të sqarojmë se ky transmetim po edhe të ishte i vërtetë, kjo nuk do ti sillte asnjë mangësi Muhamedit a.s..

Ndërsa, atë që na e zë për të madhe rreth transmetimit të hadithit të Muadhit në lidhje me ixhtihadin. Ne fjalët e Ibnul-Kajjimit i kemi cekur duke qenë në dijeni se disa prej dijetarëve këtë hadith e konsiderojnë si të dobët.

Ne themi atë që e ka thënë Ibnul-Kajjimi dhe të tjerët: Hadithi përforcohet nëse dijetarët e pranojnë. Në librin "Tedribur-ravi" duke cituar nga disa dijetarë thotë: "Hadithi konsiderohet si i vërtetë nëse njerëzit e pranojnë, po edhe nëse nuk e ka senedin e vërtetë". Diç ngjashëm me të transmetohet edhe nga Ibni Abdul-Birr dhe Ebu Is'hak El-Esferajini, (f.24, shtëpia botuese En-Nemenkani).

Nëse shejh Naseri ka ndonjë tjetër mendim, ai ka të drejtë t'i mbahet atij. Mirëpo, nuk ka të drejtë që të na e imponojë atë edhe neve. Ai nuk ka të drejtë që të na ndalojë që të pëlqejmë mendimin e Shu'bes dhe të tjerëve, sikurse që nuk kemi të drejtë që ta ndalojmë që të pëlqejë mendimin e Ibn Tejmijes që është cekur disa herë në librin e tij. Nuk jam një njeri prej burrave që merrem me senede të haditheve që të konsiderohet kjo çështje tedlis nga ana ime.

16. - Zotërinjtë autorë, ndaj diskutimit që kishte ndodhur mes meje dhe shejh Naserit pas botimit të parë të këtij libri, kishin bërë koment me fjalë për të cilat nuk duhet t'ia vëmë veshin fare.

Mirëpo, megjithatë them: Njohuritë e këtij diskutimi janë tek ata që e kanë dëgjuar inçizimin e tij prej fillimit e deri në mbarim. Unë e kam inçizuar dhe një kopje ia kam dhënë shejh Naserit -me kërkesën e tij-. Kjo kasetë sot është shpërndarë në mesin e shumë njerëzve dhe në shumë vende. Unë këtu e përsëris atë që ia kisha thënë shejh Naserit me anë të një letre, se absolutisht nuk ka pengesë të shpërndahet kjo kasetë, me kusht që të mos ndodhë asnjë ndryshim ose falsifikim në asnjë fjalë prej saj.

17. - Sa i përket grumbullit të madh të sharjeve dhe fyerjeve të çuditshme, të cilat përbëjnë boshtin kurrizor të këtij libri, unë do të them një fjali që del nga thellësia e shpirtit dhe zemrës, e në asnjë mënyrë -Allahu dëshmon- se nuk jam duke aktruar. Them: Nëse në realitet jam ai që meritoj këto sharje dhe fyerje, atëherë lus Allahun që të më përmirësojë dhe të më udhëzojë në rrugë të drejtë, por nëse nuk jam që i meritoj, atëherë lus Allahun xh.sh. që t'ia falë thënësit dhe të mos i konsideroj atij asnjë mëkat. Po ashtu lus Allahun që në zemrën time të mos bëjë fare urrejtje ndaj atyre që me ta na bashkon besimi në Allahun dhe në të Dërguarin e Tij.

18. - Në fund të librit, zotërinjtë autorë më drejtohen me një këshillë, ajo ishte që të mos merrem me shkrime pesë vjet ...

Unë pyes veten time: Çka më detyron sot që të merrem me shkrime?

Nëse them për shkak të autoritetit, mendoj se kam arritur autoritet më shumë se sa kam paramenduar. Nëse them për shkak të pasurisë, Allahu më ka dhuruar pasuri më shumë se sa kam nevojë. Sa i përket lavdëratave të njerëzve më kanë arritur më shumë se sa kam merituar, ku në fund kam vërejtur se është diçka e pafrytshme, në përjashtim nëse është ndonjë lutje e ndonjë vëllait musliman për mua në mosprezencën time.

Ajo që më së shumti më detyron që të shkruaj -Allahu dëshmon- është një ajet në Kur'anin Famëlartë, ku gjithnjë e kam përsëritur dhe kam shpresuar që Allahu të më konsiderojë prej atyre. Ai është ajeti kur'anor: {وَمَنْ أَحْسَنُ قَوْلًا مِمَّنْ دَعَا إِلَى اللَّهِ وَعَمِلَ صَالِحًا وَقَالَ إِنَّنِي مِنَ الْمُسْلِمِينَ} - "E kush është në rrugë më të mirë se ai që thërret në rrugën e Allahut, që bën vepra të mira dhe që thotë: Unë jam prej muslimanëve". [9]

Po, unë shpresoj. Allahu më ka parë se si qysh prej para do kohe qëndroj duke i përcjellur gjurmët e këtyre thirrësve për në fenë e Tij dhe atyre që veprojnë me sheriatin e Tij, vetëm e vetëm që të më llogarisë në mesin e tyre, edhe pse jam më poshtë prej tyre dhe të më japë nga shpërblimet e tyre, edhe pse nuk meritojë gradën e tyre.

Megjithatë, unë nuk hamendem që të heqë dorë nga të shkruarit nëse për këtë çështje jep fetva dhe më këshillon ndonjë person që e pëlqej fenë, diturinë dhe sinqeritetin e tij. Është e mundur për ndonjë person që heshtja e tij të jetë më mirë për të, ndërsa ai nuk e di atë.

Në fund, le të më falë vëllai në emër të të cilit autorët e kanë shkruar këtë libër, nëse nuk i drejtohem atij me asnjë fjalë. Arsyetimi është se nuk kam gjetur shkas që kërkon diçka të tillë.

Falënderimi i plotë i takon vetëm Allahut, Zotit te botëve.

"Velhamdu lil-lahi rabbil-alemine"

Autor: Dr. El-Buti, Përktheu: Dr. Naser Ramadani,
Shkëputur nga libri: "JOMEDHHEBIZMI",
Bid'ati më i rrezikshëm që kërcënon sheriatin islam, faqe 112-144.

_________________________

[1] - Ai është Mahmud Mehdi El-Istanbuli.
[2] - Kemi njohuri se autorët e këtij libri nuk pranojnë imam Gazaliun për dijetar dhe nuk shohin se ai ka aftësi që u arsyeton atyre që të argumentojnë me fjalët e tij. Bile kemi njohuri se sharësi më i madh në mesin e tyre e konsideron të dalur prej fesë, të devijuar dhe që ka humbur veten dhe ka humbur të tjerët.
Megjithatë unë çuditem se si ata argumentojnë me fjalët e tij dhe marrin mendimin e tij.
Mendoj se ata këtë e bëjnë sipas rregullit: Më e pranuar është, ajo për të cilën dëshmojnë armiqtë!
[3] - Mutevatir ma'nevij do të thotë kur ekzistojnë shumë hadithe me të njëjtin kuptim, por jo me të njejtat fjalë, (N.R.).
[4] -) Muhamedi a.s. thotë: [بَدَأَ الإِسْلاَمُ غَرِيبًا وَسَيَعُودُ كَمَا بَدَأَ غَرِيبًا فَطُوبَى لِلْغُرَبَاءِ] (Feja ka filluar garib (me një grup të vogël) dhe to të kthehet përsëri ashtu. Lum ata që i takojnë këtij grupi), (N.R.).
[5] - Ka për qëllim vajzën e tij që ka lindur prej zinasë, sepse ajo sipas rregullave të sheriatit nuk është vajza e tij. Në këtë rast nuk ka ndonjë pengesë nga ana e sheriatit që e ndalon martesën.
[6] - Prej gjërave me të cilat ky njeri i akuzon këta imamë është edhe ajo se ata bëjnë hile dhe mashtrime në sheriat si dhe e shfrytëzojnë atë për interesat e tyre. Unë kërkoj prej tij dhe prej të gjithë atyre që dojnë, të lexojnë atë që e kemi shkruar gjerësisht në librin tonë "Davabitul-Maslahati fish-Sheriatil-Islamijeti", edhe pse jam i bindur se ky njeri nuk mund të kuptojë asnjë faqe prej tij.
[7] - Është obligative që t'u drejtohem të gjithë atyre që kanë ende besim te ky njeri dhe në elitën e tij duke i pyetur: Ç'është hukmi islam rreth atij njeriu, i cili falsifikon fjalët e autorëve të tjerë vetëm e vetëm për ta përforcuar supozimin e tij?! Më parë vërejtët se një gjë të ngjashme e kishte bërë me fjalët e Shatibiut. Po ashtu kishte deklaruar se fikhu hanefi është sikur Inxhili, do të thotë diç tjetër prej sheriatit islam.
Sikur çështja të ishte padituri -e ajo nuk është padituri- do të thonim: Ky është një gabim e njeriu më pas do të mësohet.
Sikur të ishte harresë -e ajo nuk është harresë- do të thonim: Sa e çuditshme është kjo ndodhi e rastit! Harresë e cila ka ardhur në përputhshmëri të plotë me supozimin!!
Përsëri i pyesim ata vëllezër: Ç'është hukmi i Allahut rreth atyre që tekstet e autorëve i falsifikojnë në atë mënyrë që të japin kuptim të kundërt me atë që e kanë pasur për qëllim, dhe këtë e bëjnë vetëm e vetëm për t'i mashtruar njerëzit se kanë bazë për t'i vërtetuar supozimet e tyre? Ç'është hukmi i islamit rreth atij që e bënë këtë, jo sipas ixhtihadeve të medhhebeve, por drejtpërdrejt sipas ajeteve kur'anore dhe haditheve të Muhamedit a.s.?
[8] - Fikhus-sire, f.536, botimi i dytë.
[9] - Fussilet: 33.