Ti flet per Mevludin? Ku te çon mushka Avokat Idajet Beqiri?
Falenderimi i takon Allahut, Zotit te boteve. Paqa dhe Meshira e Tij qofshin per Muhamedin s.a.v.s., Familjen e Tij, Sahabet e tij dhe pasuesit deri ne diten e gjykimit, e me pas:
Shpesh here eshte pare dhe degjuar per Kryetarin e Forumit te Avokateve per Drejtesi Idajet Beqirin, i cili mesa duket ende nuk e ka kuptuar se ne cilen hemisfere intelektuale jeton. Natyre tipike shqiptare, e cila ka qef te beje te diturin ne gjithçka. Ne nje prej ketyre hemisferave intelektuale avokat Beqiri deshironte te hynte pa "dogane" dhe te ecte kuturu neper labirinthet e dritehijeve qe leshojne divergjencat e mendimit. Keshtu thote edhe populli yne i mençur e i urte: "Ujku mjegull do", por nderkohe qe ruanim "ujkun", nga ana tjeter "çakalli bente kerdine".
E gjithe kjo ecejake e parathene dhe i gjithe mendimi im i shprehur si vijon e ka inicimin nga nje shkrim liturgjik i avokatit, qe perpos avokatise qe kerkon t'i beje Islamit, ne forme kullonjese makaronash, perfiton te replikojoe virtualisht me kryeministrin Sali Berisha, per fjalen e tij te mbajtur per "Ditelindjen e Muhamedit a.s.".
Nuk e di dhe nuk kam per ta ditur se ku peshohet Idajeti dhe as ku e ben pazarin e kastravecave, por ajo qe une di eshte se "kastravecat" ne kohen tone me shume behen ne sera qe te hahen edhe ne çdo kohe. Keshtu eshte edhe shkrimi i Idajetit avokat. Eshte nje kastravec i kultivuar ne sera per çdo kohe. Nese e kerkon e gjen dhe ky fenomen mund te quhet mjaft mire "kastravecizem doktrinal", ... s'ka problem, le te bejme edhe humor, sepse duhet te mirekuptohem per te, ne kohen kur i lejohet virtualisht ne letra shteterore qe avokati te flase per çfare te doje, sidomos per fe. Mua me lejohet humori sepse avokati i ka lejuar vetes nje tragjikomedi. Humori mbaroi, tani fillon leksioni.
Ne realitet, ajo qe njihet ne mbare boten islame ne fakt nuk eshte thjeshte fjala "Mevlud" por eshte:
"الاحتفال بذكرى مولد النبوي" - "El-Ihtifal bi Dhikra Meulid En-Nebeuij", te cilin do ta nxjerim ne fund domethenien e saj korrekte ne shqip. Por, çfare do te thote El-Ihtifal (الاحتفال)?
Ne fjalorin Lisanul Arab te Ibn Mendhurit, per lenden Ha-fe-le (ح.ف.ل) thuhet: Hafele perdoret per ujin dhe qumeshtin kur ai tubohet dhe grumbullohet. Per popullin kur njereziti tubohen dhe ngjeshen. Per qiellin kur ngjeshen rete gati per shi. Per lotin kur derdhet shume. Per diçka kur ajo mblidhet.
Ihtefele (احتفل) ka te njejtin kuptim per ujin dhe popullin, rruga kur duket, etj kuptime te cilat nuk po i vendosim per mosdalje nga tema.
Ne El-Uesijt, ... perveç te tjerash qe u permenden, ... thuhet Ihtefele gjithashtu per rrugen dhe gruan kur zbukurohet, per ndonje porosi/urdher/çeshtje kur i jepet kuptimi dhe per personin kur e nderon dhe i jep rendesi.
El-Hafleh eshte zbukurimi, thuhet per nje person kur eshte i bukur apo i hijshem.
El-Ihtifal, thuhet kur organizohet diçka e hareshme per diçka duke i dhene rendesi.
Keshtu pra domethenia e asaj dite apo e atij tubimi dhe takimi ne fakt eshte "Tubim festiv ne perkujtim te ditelindjes se Pejgamberit" dhe qe ketu fillon planprojekti i organizimit te ketij kremtimi apo tubimi.
Perpara se te kalojme tek Mevludi, le te sqarojme disa gjera te rendesishme te cilat i vendosin botekuptimet ne vendin e tyre dhe ato jane koncepti i bidatit (risise) dhe koncepti i sunnetit (tradites).
Prej gjerave qe na ka mesuar Pejgamberi s.a.v.s., sahabet e tij, tabiinet dhe tabi tabiinet eshte koncepti i bidatit dhe ai i sunnetit. Pejgamberi s.a.v.s. thote ne nje hadith te transmetuar nga Muslimi ne Sahihun e tij prej Xherijr ibn Abdilah El-Bexhelij r.a.: "Kush ben ne Islam nje sunnet (tradite) te mire, ai do te marre shperblimin e tij dhe shperblimin e te vepruarit me te pas tij, pa iu paksuar asgje nga ai shpreblim dhe kush ben nje sunnet (tradite) te keqe, mbi te do te jete pesha e tij dhe pesha e te vepruarit me te pas tij, pa iu paksuar asgje nga ajo peshe".
Pra, sipas hadithit, ekziston Sunneti i Mire, te cilin besimtari mund ta veproje, por kushti i tij eshte qe ai te jete prej Fese dhe te mos tentoje te korruptohet. Pزsh. kur Shafiu erdhi ne Egjypt, i pa egjyptianet te thonin tekbire ne Bajram, te cilat nuk jane paraqitur prej Pejgamberit s.a.v.s., por jo vetem, por as nga sahabet e nderuar r.a. dhe tha: "Nese ben tekbir ashtu siç bejne njerzit sot ai eshte i mire (hasen), e nese i shtojne perseri eshte i mire (hasen) dhe çdo gje qe shtohet nga permendja e Allahut e kam dashur ate gje (ahbebtu'hu)" (Dar El-Ifta El-Masrijeh). Keshtu pra, Imam Shafiu na meson se çfare eshte e mire dhe çfare eshte e keqe dhe ai eshte imam nga imamet e medhenj i cili ka njohuri per Kur'anin, Sunnetin dhe ixhtihadin e sahabeve si askush tjeter. Selefet tane na kane mesuar, p.sh. se persa i perket Zikrit, aty ka gjeresi dhe jo ngushtesi. Dhe vjen dikush e na thote se "Kurre, nuk do te perdor asgje perveç atyre qe jane paraqitur nga Pejgamberi s.a.v.s. ... te tjerat jane Bidat", por nuk eshte keshtu siç pretendon, sepse Pejgamberi s.a.v.s. u ka dhene gjeresi sahabeve te tij ne permendjen e Allahut (Zikr), p.sh. ne Haxh Pejgamberi perveç Telbijes se tij degjonte edhe teljbijet e tjera qe nuk kishin te njejten shprehi me te tijen dhe ai i linte sepse çdo permendje e Allahut e cila eshte konform rregullit eshte e bukur. Ne kete menyre, nese ka dikush i cili kushtezohet vetem se ne ate qe eshte paraqitur, kur çeshtja ne te vertete eshte e gjere dhe nuk eshte e ngushte apo specifike, atehere bidatxhiu real eshte ai qe kushtezohet, sepse ai ka ngushtuar diçka qe Pejgamberi e ka lene te gjere.
Le te kthehemi tek Mevludi, ... Dijetaret gjithmone kur pyeten rreth diçkaje, ata i kthehen menjehere Kur'anit dhe Sunnetit per hulumtim. Hulumtojne nen kondicionin e te qenit nen presionin pozitiv te pershtatshmerise mes çeshtjes se diskutuar ne njeren ane dhe Kur'anit e Sunnetit ne anen tjeter, sepse askush nuk mundet te tejkaloje Kur'anin dhe Sunnetin, siç ka thene Imam Xhunejdi r.a.: "Rruga jone eshte e kondicionuar tek Kur'ani dhe Sunneti".
Por, dijetaret nuk ndalen tek çeshtjet ne vetvete, por ata jane largpames dhe standarti i tyre eshte te qendrojne mbi platforma, e kush qendron tek çeshtjet ne vetvete ai e ka kufizuar fene Islame ne kohe e ne vend, per nje periudhe te caktuar dhe per nje vend te caktuar, pra e kufizon Islamin vetem ne periudhen e shpalljes profetike ne Mekkeh-Medinen e asaj kohe. Predikon, ne menyre inkoshiente, pra permes akteve, jo permes doktrines apo permes te deklaruarit, ... predikimin se Islami nuk vlen per çdo epoke dhe per çdo vend.
Ky eshte personi i mbyllur dhe jo i hapur, i ngurte dhe jo elastik e gjitha kjo eshte nje genjeshter ndaj Islamit.
Kur mbreti Muzafer, nje nga njerezit me te devotshem te kohes, deshiroi te organizoje nje tubim festiv per Ditelindjen e Pejgamberit s.a.v.s. mblodhi rreth tij nje numer te konsiderueshem dijetaresh dhe i pyeti ata se a eshte e lejuar te organizojme nje tubim festiv per te festuar Ditelindjen e Pejgamberit s.a.v.s.? Ibn Dahjeh per kete teme shkroi nje liber dhe hetoi ne Librin e Allahut se çfare thote Kur'ani. Allahu ne Kur'an, Suretu Ibrahim, Ajeti 5, thote: "وذكرهم بأيام الله" - "Dhe perkujtoju atyre Ditet e All-llahut".
Ne Musnedin e Imam Ahmedit r.a., i biri Abdullahu, transmeton prej Said ibn Xhubejr, prej Ibn Abbas, prej Ubej ibn Ka'b, prej Pejgamberit s.a.v.s. i cili ka thene per ajetin e mesiperm: "Dhe perkujtoju atyre Ditet e Allahut, pra ditet ne te cilat Allahu xh.sh. ka sjelle miresi".
Perfundimisht, te gjithe Tefsiret dhe te gjithe dijetaret qe jane pikereferimi kane komentuar ajetin ne fjale se ato dite, jane ditet e shenuara, qe kane ne perberjen e tyre ngjarje te medha dhe kryesisht bazohen ne miresite qe Allahu i ka dhene njerezimit per gjate gjithe historise, por ka edhe dite te shenuar te sakrifices edhe ato jane dite te shenuar, pra te cilesuara si Ditet e Allahut.
Ky eshte nje porosi e teresishme dhe gjitheperfshirese si ne kohe ashtu edhe ne vende, sepse eshte paraqitur ne Kur'an dhe Kur'ani eshte absolut deri ne Diten e Gjykimit. Nese do te shohim kontekstin dhe menyren e te shprehurit ne Kur'an, do te dalim ne perfundimin se Allahu na urdheron te perkujtojme ato dite.
Atehere dalim ne nje pyetje tjeter ndaj te ciles keni afeksion, si nacionalist qe jeni, i dashur Avokat Idajet Beqiri. A eshte e lejuar te perkujtojme Diten e Flamurit dhe te Pavaresise, te cilen nuk e ka festuar Pejgamberi s.a.v.s.? Perderisa eshte dite e shenuar, ku Allahu ka dasht qe populli shqiptar te çlirohet nga prangat e zgjedhes se huaj dhe rrezikut te skllaverimit sllavo-grek, ateher kjo konsiderohet gjithashtu Dite e Allahut, sepse Kur'ani nuk eshte vetem liber liturgjik, por eshte kod i sistemimit te jetes se myslimaneve, per Dynjane dhe per Ahiretin.
Dalim tek pyetja kryesore, ... Dita e Lindjes se Pejgamberit, nje nga ditet me te shenuara te mbare njerezimit, a eshte nje nga Ditet e Allahut?
Pergjigja eshte e natyrshme: Sigurisht qe po!! A eshte kjo nje dite qe permes saj hyn gezimi ne zemrat e myslimaneve, i madh dhe i vogel, apo eshte nje dite normale dhe e zakonshme?
Le te kalojme tek Sunneti i Pejgamberit dhe te shohim se Imam Sujutiju ne librin e tij per te njejten çeshtje me titull "Maksed fi Almeli El-Meulid", si edhe Imam Ibn Haxher El-Askalanij, prijesi i besimtareve ne hadith kane transemtuar se Pejgamberi s.a.v.s. kur hyri ne Medine, pa nje grup hebrenjsh qe festonin e agjeronin dhe Pejgamberi i pyeti se çfare dite eshte kjo qe po festoni. E ata iu pergjigjen se kjo eshte dita ne te cilen Allahu deshi dhe e shpetoi Musain me popullin e tij nga Faraoni. Pejgamberi tha: "Ne tek Musai kemi me perparesi se ata (çifutet)", keshtu qe Pejgamberi agjeroi dhe urdheroi edhe sahabet e tij te agjerojne.
Pra ky eshte nje argument bindes qe Pejgamberi agjeroi ne shenje gezimi, duke e falenderuar Allahun permes agjerimit per shpetimin e Musait a.s. Keshtu qe Pejgamberi, na meson aplikimin e asaj qe Allahu ka thene ne Kur'an dhe ne rastin konkret fjala: "Perkujtoju atyre Ditet e Allahut".
Gjithashtu, kjo eshte pergjigje ndaj pretendimeve te disave te cilet i ka kopjuar edhe avokat Idajeti se meqenese Mevludin per here te pare e kane kremtuar memaliket dhe shiitet rafidah, atehere nuk duhet festuar. Duhet festuar sepse ne Ehli Sunneti tek Muhamedi s.a.v.s. kemi me perparesi se te tjeret.
Kjo eshte metodologjia profetike, e cila na meson per Ditet e Allahut, ashtu siç eshte edhe Dita e Lindjes se Pejgamberit. Ne te kundert lind pyetja: Te gezohesh per Diten e Lindjes se Pejgamberit a eshte diçka e lavderueshme, apo jo?
Dikush tjeter mund te pretendoje se myslimanet kane vetem dy festa Fiter Bajramin dhe Kurban Bajramin.
Ne gjuhen arabe festa e Fiter Bajramit dhe Kurban Bajramit quhet (عيد) - "Ijd" dhe keto dy festa te permendura edhe ne hadithin profetik, kane specifikat e veta te permendura ne Sunnet, si tekbiri, falja e namazit etj, pra eshte Ibadet. Ndersa çeshtja per te cilen po flasim nuk eshte "Ijd", por eshte "Ihtifal bi Dhikra El-Meulid" - Tubim fetiv ne Perkujtim te Dites se Lindjes - e cila nuk ka specifika, por ne kete tubim perkujtohet jeta e Pejgamberit, ka lexime Kur'ani, Salavate, pra nuk eshte Ibadet, por eshte si çdo tubim me tematike fetare me e organizuar se te tubimet e perditshme.
Pretendimi tjeter i avokat Idajetit eshte, mos njohja e dates dhe e dites se lindjes se Pejgamberit. Per daten ka mendime te ndryshme por mendimi me dominant, me te cilin jane pajtuar shumica e dijetareve por edhe mbare ymeti eshte 12 Rebiul Evel. Ndersa per diten ajo eshte dita e hene, bazuar ne hadithin e Pejgamberit per agjerimin e dites se hene per te cilen ka thene: "Ajo eshte dita kur jam lindur".
Shume njerez, kane deshire te luajne shume role ne jete, kane deshire edhe te godasin dy zogj me nje gure.
Zogu i pare eshte Mendimi Institucional i Komunitetit Mysliman per Mevludin, institucion ky qe me gjithe problemet qe ka brenda dhe jashte tij, eshte institucioni zyrtar per çdo çeshtje fetare Islame dhe duhet respektuar per poziten qe ka.
Zogu i dyte (dhe kryesori) eshte kryeministri Sali Berisha dhe fjalimi i tij per Mevludin duke e konsideruar kete akt si fushate elektorale. Nuk e di nese avokat Idajeti e ka kuptuar ndonje here se çdo te thote institucion i kryeministrit. Ne rastin tone Sali Berisha perfaqson kete institucion e me pas veten e tij. Keshtu qe avokati i cili duhej te ishte shume kompakt ne fjalen e tij, duhej ta dinte fare mire se institucionet shteterore nuk marrin ne konsiderate mendime jozyrtare, por ato zyrtare, ku ne rastin tone eshte mendimi i Komunitetit Mysliman.
Te perziesh ne kazanin e çeshtjeve te demshme politike ato çeshtje tashme te marra fund ne ymetin islam, ka shume kuptime dhe shume ngjyrime. E respektoj bindjen tende nacionaliste, por kjo s'te jep te drejte te flasesh per çdo gje.
Autor: Alban ÇULI, prill 2011.